Obraz�4

34 Podstawy dydaktyki ogólnej

Kaczor St. Stan i perspektywy szkolnictwa zawodowego w Polsce. Warszawa-Kraków 1989, PWN.

Klingberg L. Einjuhrung in die allgemeine Didaktik. Vorleswtgen. Berlin 1972, Volk und Wissen Verlag.

Komeński J.A. Wielka dydaktyka. Oprać. B. Suchodolski. Wrocław 1956, Ossolineum. Krajewski W. Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych. Warszawa 1982, KiW. Mysłakowski Z. Proces kształcenia i jego wyznaczniki. Warszawa 1970, PZWS. Nawroczyński B. Zasady nauczania. Wyd. 111. Wrocław-Warszawa-Kraków 1961, Ossolineum.

Nowacki T. Podstawy dydaktyki zawodowej Wyd. III. Warszawa 1978, PWN Okoń W. Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa 1987, PWN.

Okoń W. Słownik pedagogiczny. Wyd. V. Warszawa 1992, PWN.

SkinnerCE. (red.) Psychologia wychowawcza Tłum. J. Obniski. Warszawa 1971, PWN. Suchodolski B. Pedagogika. Podręcznik dla kandydatów na nauczycieli. Wyd. V. Warszawa 1979, PWN.

Suchodolski B., Wojnar I. Kierunki i treści ogólnego kształcenia człowieka. Warszawa-Kraków 1990. PWN.

Tomaszewski T. Wstęp do psychologii. Wyd. V. Warszawa 1979, PWN.

Włodarski Z. Psychologia uczenia się. Tom I. Warszawa 1989. PWN.

Zaczyński P. Praca badawcza nauczyciela. Warszawa 1968, PZWS.

SYSTEMY DYDAKTYCZNE

Dydaktyka ogólna, podobnie jak każda nauka, zmierza do opracowania systemu uzasadnionych i sprawdzonych twierdzeń, do adekwatnego opisu istniejącej rzeczywistości, do wykrycia praw rządzących występującymi w tej rzeczywistości zjawiskami i procesami, wreszcie do formułowania zasad i reguł działalności przystosowanej do zmieniających się stale potrzeb człowieka, w tym wypadku potrzeb związanych z nauczaniem i uczeniem się. Tak postępując, zajmuje się ona systemami, celami, treścią, procesem, zasadami, metodami, formami organizacyjnymi oraz środkami nauczania-uczenia się realizowanego w zakresie wszystkich szczebli i przedmiotów nauki szkolnej oraz pozaszkolnej. Jeżeli te właśnie elementy przedmiotu badań dydaktyki ogólnej przyjmiemy za kryterium podziału niniejszego podręcznika na poszczególne rozdziały, to ten rozdział wypadnie poświęcić analizie wybranych Systemów naucza-nia-uczenia się, krócej — analizie wybranych systemoWflydaktycznych. Przez system dydaktyczny-bedziemy przy tvm rozumiee-eałoksztnlt mmĄ org^ftiMSyjnych oraz treść, tnetody i środki nauczania-uczenia si^jworzą^. ~CS~spójną wewnętrznie strukturę i 'podporządkowane realizacji społecznie ■akceptowanych cę&w-dcszfdtc&Tfirr

"W rozdziale I określiliśmy dydaktykę jako ogólną naukę o nauczaniu i uczeniu się. Wskazywaliśmy również, iż taka interpretacja dydaktyki, polegająca na włączeniu do przedmiotu jej badań łącznie ujmowanych czynności nauczania-uczenia się, zyskała uznanie dopiero w naszym stuleciu. We wcześniejszych interpretacjach podkreślano natomiast, że dydaktyka powinna przede wszystkim badać bądź proces nauczania (herbartyści), bądź proces uczenia się (przedstawiciele różnych odmian tzw. nowego wychowania).

Te interpretacje przedmiotu badań dydaktyki ogólnej można przedstawić w formie następującego zestawienia:

1) proces nauczania > proces uczenia się,

2) proces nauczania < proces uczenia się,

3) proces nauczania « proces uczenia się. <^<~ ^—• <vc, 7^° i et .