skanuj0014 (Kopiowanie)

skanuj0014 (Kopiowanie)



3. UWALNIANIE SUBSTANCJI LECZNICZEJ Z POSTACI LEKU

Proces wchłaniania poprzedza uwalnianie substancji leczniczej z postaci leku, co jest równoznaczne z jej rozpuszczeniem się w płynach ustrojowych. Szybkość z jaką substancja lecznicza rozpuszcza się z nie naruszonej postaci leku lub jej fragmentów w miejscu wchłaniania, częściowo lub całkowicie, rzutuje na szybkość pojawiania się leku we krwi oraz jego stężenie. Dlatego też przebieg rozpuszczania substancji leczniczej ma zwykle związek z jej skutecznością leczniczą.

Znajomość teoretycznych zasad rozpuszczania oraz znaczenia czynników wpływających na ten proces jest istotnym źródłem informacji dla farmaceuty--technologa postaci leku.

3.1. Proces rozpuszczania

Zdolność substancji do przechodzenia do roztworu scharakteryzować można przez rozpuszczalność, rozumianą jako ilość substancji rozpuszczonej w jednostce objętości roztworu nasyconego, oraz przez szybkość rozpuszczania.

Rozpuszczalność jest cechąJjzygznŁ danej substancji, szybkość rozpusz-czania natomiast zależy od wielu czynników związanych z:

—    właściwościami samej substancji (rozpuszczalność, budowa chemiczna, postać krystaliczna itp.),

—    właściwościami rozpuszczalnika (pH, pojemność buforowa, temperatura, obecność substancji adsorbujących, powierzchniowo czynnych itp.),

—    właściwościami aparatury służącej do prowadzenia badań (sposób i intensywność mieszania, objętość cieczy, temperatura).

W przypadku rozpuszczania substancji leczniczej z postaci leku, na szybkość przechodzenia jej do roztworu będą mieć również wpływ czynniki związane z formułowaniem.

Podstawą teoretycznych rozważań procesu przechodzenia substancji do roztworu jest rozpuszczanie z płaskiej powierzchni pojedynczego kry-ształu, której wielkośclne zmienia się przez cały czas jej koniakuTź nieruchomym rozpuszczalnikiem. Kinetyka rozpuszczania""Witych warunkach określona7est wyłącznie procesami dyfuzji na granicy faz ciało stałe/ciecz oraz dyfuzją rozpuszczonych cząsteczek w cieczy. Proces ten opisuje ilościowo równanie Noyesa i Whitneya:

^ = K(C-C,)    (3.1)

26 Zarys biofarmacji

w którym: dC

^ — zmiana stężenia w czasie (szybkość rozpuszczania), K. — stała,

Cs — stężenie roztworu nasyconego,

Cr — stężenie roztworu po czasie t.

Szybkość tego procesu mierzona w warunkach standardowych uzyskanych przez ustaloną geometrię układu i stałą powierzchnię rozpuszczania, powstałą w wyniku sprasowania czystej substancji w kształcie krążka, nosi nazwę szybkości granicznej fintrinsic dissolution ratę). W tym przy-padku wykres zależności między ilością substancji rozpuszczonej a czasem, w skali liniowej, jest linią prostą. Ponieważ eksponowana powierzchnia jest znana i jej wielkość nie zmienia się, szybkość graniczną można wyrazić w jednostkach wagowych na jednostkę powierzchni i czasu, tzn. w mg/cm2 • min.


Ryc. 3.1. Przebieg rozpuszczania w modelu warstwy dyfuzyjnej (objaśnienia symboli w tekście)

Nernst i Brunner rozwinęli równanie Noyesa i Whitneya, zakładając istnienie w pobliżu granicy faz ciało Itałe/decr^iefućhomej warstwy cieczy (fi). Ponieważ proces rozpuszczania na tej granicy faz jest bardzo szybki, łatwo dochodzi do wytworzenia się stanu stacjonarnego i warstwa ta staje się roztworem nasyconym (C,). Do tej hipotetycznej granicy faz przylega pozostały roztwór o mniejszym stężeniu (C*) (ryc. 3.1).

W modelu tym szybkość rozpuszczania zależy od szybkości dyfuzji cząsteczek substancji rozpuszczonej przez warstwę dyfuzyjną oraz przylegający roztwór, dlatego też do procesu rozpuszczania można zastosować

prawo dyfuzji Ficka, określone równaniem:

%

dg = -AS-^-d/    (3.2)

w którym:

d<7 — ilość substancji dyfundująccj w czasie df przez powierzchnię 5. Ilość ta jest proporcjonalna do zmiany stężenia dC na odcinku dx,

Uwalnianie substancji leczniczej 27


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0019 (Kopiowanie) Badania modelowe doodbytniczych postaci leku prowadzone in vitro nie zawsze
skanuj0027 (Kopiowanie) 4.2. Przechodzenie substancji leczniczej przez błony biologiczne Omawiając p
skanuj0091 (Kopiowanie) Uwalnianie substancji leczniczej z podłoża lipidowego zależy od j: temperatu
skanuj0033 (Kopiowanie) 5. DYSTRYBUCJA SUBSTANCJI LECZNICZEJ5.1. Przechodzenie substancji leczniczej
skanuj0034 (Kopiowanie) 5.1.3. Przenikanie substancji leczniczej do oka Przenikanie do oka substancj
skanuj0035 (Kopiowanie) czek substancji leczniczej związaną przez jedną cząsteczkę białka i równa je
skanuj0052 (Kopiowanie) 7.6. Wydalanie substancji leczniczych z potem Nabłonek gruczołów potowych sz
skanuj0055 (Kopiowanie) t minację substancji leczniczej składa się metabolizm i wydalanie (str. 22)
skanuj0101 (Kopiowanie) 2.    StQ2ęnie__substancji leczniczej w vehiculum. Wchłaniani
skanuj0110 (Kopiowanie) przechodzenie substancji leczniczej do roztworu, który rozprzestrzenia Sfl n
skanuj0065 (Kopiowanie) gicznych okresach półtrwania podawanego leku) i wyrażenie e~’,KT staje się p
DSCN9133 [1024x768] Wpływ postaci leku na wchłanianie przedłużony kontakt z barierą lub przeb
skanuj0007 (Kopiowanie) zwierzęcia z określonej postaci leku, traktowanej jako system dostarczający
skanuj0068 (Kopiowanie) Ryc. 9.1. Schemat procesów poprzedzających pojawienie się substancji lecznic
skanuj0020 (Kopiowanie) W tym przypadku szybkość uwalniania jest większa na początku procesu rozpusz
skanuj0023 (Kopiowanie) 4. WCHŁANIANIE SUBSTANCJI LECZNICZEJ Działanie substancji leczniczej jest uz
skanuj0039 (Kopiowanie) / 5.3.1. Objętość dystrybucji a wiązanie substancji leczniczej z tkankami i
skanuj0040 (Kopiowanie) Oznaczając całkowite stężenie substancji leczniczej w osoczu przez C, a prze
skanuj0042 (Kopiowanie) Reakcje utleniania substancji leczniczej to przede wszystkim hydroksylacja c

więcej podobnych podstron