Zarz Ryz Finans R051

5. Pomiar ekspozycji firmy na ryzyko zmian cen na rynkach finansowych 151

nak nie zawsze jest równie pomocny, gdy chodzi o pomoc w zrozumieniu podstawowych aspektów ryzyka niezbędnych do efektywnego wykorzystania tych narzędzi. W BP usiłowaliśmy rozwiązać tego rodzaju problemy, zlecając dokładne zbadanie wszelkich rodzajów ryzyka, na jakie firma jest narażona. Tam, gdzie wiedza pracowników firmy byta niewystarczająca, posiłkowaliśmy się pomocą z zewnątrz.

Centralną część naszych badań stanowiły dwa studia empiryczne:

1.    Analiza historycznych przepływów pieniężnych w BP, koncentrująca się na korelacji przepływów z kluczowymi zmiennymi finansowymi.

2.    Analiza historycznych kursów akcji BP, również koncentrująca się na ich korelacji z kluczowymi zmiennymi finansowymi.

Oprócz nakreślenia profilu długoterminowych rodzajów ryzyka, z jakimi ma do czynienia firma BP, porównanie wyników obu analiz było wskazówką, na ile ocena ryzyka dokonana przez rynek pokrywa się z oceną inwestorów wyznaczoną przez wyniki finansowe firmy.

Kwestie związane z tego rodzaju analizą statystyczną są powszechnie znane i opisywane (w podręcznikach). Dla nas problem analizy okazał się jeszcze bardziej złożony w wyniku istotnych zmian, jakie zaszły w portfelu papierów wartościowych grupy kapitałowej. Niemniej zdołaliśmy wyciągnąć z naszych badań kilka istotnych wniosków.

Analiza przepływów pieniężnych uwypukliła ekspozycję firmy na ryzyko zmian cen ropy naftowej i jej produktów, chociaż stopień ekspozycji okazał się mniejszy, niż się spodziewano. Analiza potwierdziła również słuszność polityki zarządzania firmą na bazie dolarów amerykańskich, jednak w wypadku stóp procentowych ryzyko również okazało się mniejsze, niż oczekiwano. Dzięki analizie dostrzegliśmy dwa istotne aspekty zarządzania ryzykiem.

1.    Korelacje pomiędzy zmiennymi finansowymi. Mimo że możliwe jest wyizolowanie czystego ryzyka, np. zmian kursów walutowych w krótkim okresie, i bezpośrednie zabezpieczenie się przed nimi za pomocą kontraktu forward lub opcji, to jednak w dłuższym okresie korelacje -np. między kursami walutowymi a zmianami cen ropy - muszą być brane pod uwagę. Niesie to ze sobą oczywiste implikacje dla strategii finansowej firmy i konstrukcji produktów służących zarządzaniu ryzykiem.

2.    Znaczenie reżimu podatkowego. Spora część przychodów BP z działalności na Morzu Północnym jest wypłacana władzom brytyjskim w postaci tantiem i podatków. W znacznej części wysokość stopy płaconego podatku jest bezpośrednio związana z ceną ropy naftowej. Firma BP jest bardziej narażona na działanie tych uwarunkowań podatkowych niż jej konkurenci. W rezultacie stopień ekspozycji BP na ryzyko zmiany