Zarz Ryz Finans R053

5. Pomiar ekspozycji firmy na ryzyko zmian cen na rynkach finansowych 153

Posiadając aktywa o długich okresach wymagalności (np. 30-letnie papiery hipoteczne o staiym oprocentowaniu) i zobowiązaniach, których wartość często się zmieniała (np. wkłady na książeczkach oszczędnościowych), towarzystwa oszczędnościowo-pożyczkowe charakteryzowały się wartością odwrotnie zależną od stóp procentowych. Gdy stopy procentowe rosły - i wznosił się wykres ich struktury czasowej - wartość aktywów towarzystw gwałtownie spadała, czemu towarzyszyła stosunkowo niewielka zmiana wartości zobowiązań.

Na ilustracji 5.1 przedstawiliśmy wykres zależności poziomu stóp procentowych i wartości towarzystw oszczędnościowo-pożyczkowych. W miarę wzrostu stóp procentowych (Ar > 0, tzn. gdy faktyczne stopy procentowe r wzrastają powyżej poziomu oczekiwanych stóp procentowych r‘) wartość firmy spada (AV < 0). Ogólnym obrazem tej zależności jest profil ryzyka

AV

Gdy bieżąca stopa oprocentowania r rośnie powyżej stopy oczekiwanej r° (Ar>0), wartość aktywów towarzystwa oszczędnościowo-pożyczkowego spada w stosunku do wartości jego pasywów; tym samym maleje też wartość firmy (AV<0).

Ilustracja 5.1. Profil ryzyka dla amerykańskiego towarzystwa oszczędnościowo-pożyczkowego

' W rzeczywistości zależność pomiędzy wartością firmy a poziomem stóp procentowych nie jest liniowa. Aby jednak nie komplikować toku prezentacji zagadnienia, chwilowo zakładamy, że zależność ta jest liniowa.