10. Kontrakty swapowe 307
nie transakcji czekiem pokrycia różnicy, którego kwota równa jest pozostałej wartości kontraktu. Kontrakt swapowy można również odwrócić, tworząc swap przeciwstawny, kasujący pierwotnie zawartą umowę. Większość analityków rynku twierdzi, iż rynek wtórny jest wystarczająco głęboki, aby zmniejszyć ryzyko tynku pierwotnego, zwłaszcza ryzyko związane z krótkoterminowymi kontraktami swapowymi.
Na początkowych etapach rozwoju rynku kontraktów swapowych analitycy przypisywali jego wzrost pewnym „możliwościom arbitrażowym” oferowanym przez swapy. Robin Leigh-Pemberton, wówczas prezes Banku Anglii, wyraził ten pogląd, argumentując, iż kontrakty swapowe umożliwiają pożyczkobiorcom „arbitraż” na rynkach pożyczkowych poprzez pozwolenie na „przełożenie dobrej oceny kredytowej w jednej części macierzy waluty i terminów zapadalności na stosunkowo tanią pożyczkę w innej części tego układu”1.
Przykładem takiego „arbitrażu pożyczkowego”, powszechnie cytowanym w latach 80., jest przypadek swapu stóp procentowych pomiędzy pożyczkobiorcą o ocenie zdolności kredytowej AAA a pożyczkobiorcą o ratingu BBB2. Jak wynika z tabeli 10.4, można by oczekiwać, że pożyczkobiorca o ocenie AAA jest w stanie zaciągnąć tańszą pożyczkę niż pożyczkobiorca o ocenie BBB, bez względu na to, czy mowa o kredycie o stałym, czy też zmiennym oprocentowaniu. Jak jednak wynika z tabeli 10.5, rozpiętość między cenami pożyczek oferowanych pożyczkobiorcom AAA a cenami pożyczek oferowanych pożyczkobiorcom BBB jest większa w wypadku pożyczek o stałym oprocentowaniu.
Tabela 10.4. Przykładowe ceny pożyczki dla pożyczkobiorców o ocenie AAA oraz pożyczkobiorców o ocenie BBB
AAA |
BBB | |
Pożyczka o stałym oprocentowaniu |
10,8% |
12,0% |
Pożyczka o zmiennym oprocentowaniu |
LIBOR + 1/4% |
LIBOR + 3/4% |
Stevenson (1987).
Przykład tu cytowany zaczerpnęliśmy z publikacji Bankers Trust Company (1985). Jednak argumenty przytaczane w tym przykładzie były powszechnie stosowane na rynku kontraktów swapowych w latach 80.