Zarz Ryz Finans R1009

10. Kontrakty swapowe 309

2.    W ramach kontraktu swapowego strona płacąca stałe oprocentowanie jest zwykle stroną o niższej ocenie kredytowej.

3.    Firmy są w stanie obniżyć swe nominalne koszty finansowania, wykorzystując kontrakty swapowe w połączeniu z marżami za jakość.

Jednak nie jest już tak oczywiste, czy tego rodzaju dowody mają cokolwiek wspólnego z klasycznym arbitrażem finansowym. Po pierwsze, arbitraż finansowy powinien prowadzić do zmniejszenia - a nie do zwiększenia - wartości obrotu kontraktami swapowymi. W miarę wykorzystywania arbitrażu na marżach za jakość różnice w oprocentowaniu powinny znikać, co z kolei winno pozbawić tego rodzaju postępowanie jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia. Po drugie, nasz uproszczony przykład „arbitrażu pożyczkowego” nie uwzględnia podstawowej przyczyny występowania marży za jakość.

Względna przewaga

W latach 80. wielu uczestników rynku twierdziło, że marże za jakość wynikają z faktu, iż firmy posiadają „względną przewagę” na poszczególnych rynkach kredytowych. Zgodnie z tym twierdzeniem, firma o ocenie kredytowej AAA zaciąga pożyczki na rynku długu o stałym oprocentowaniu, gdzie dysponuje względną przewagą. Z kolei firma o ocenie kredytowej BBB zaciąga pożyczki na rynku długu o zmiennym oprocentowaniu, gdyż tam właśnie dysponuje względną przewagą. Następnie obie firmy stosują swap stóp procentowych, wzajemnie wykorzystując tę przewagę na poszczególnych rynkach, i dzięki temu osiągają korzyści w postaci niższego oprocentowania.

Argumentacja ta brzmi zachęcająco, jednak nie uwzględnia arbitrażu. Przy braku barier przepływów kapitałowych hipoteza względnej przewagi nie wytrzymuje konfrontacji z podstawową teorią obrotu handlowego. Arbitraż eliminuje jakąkolwiek względną przewagę. Dlatego też, zważywszy na ów słaby punkt hipotezy względnej przewagi, zaproponowano kilka alternatywnych teorii powstawania marży za jakość.

Na marginesie

Względna

Tłumacząc powody, dla których państwa prowadzą wymianę handlową, teoria handlu międzynarodowego korzysta z koncepcji względnej przewagi. Jak zapewne pa-

przewaga

miętacie z zajęć z ekonomii, koncepcja ta opiera się na braku mobilności czynników produkcji: Stany Zjednoczone dysponują względną przewagą w produkcji psze-