310 Zarządzanie ryzykiem finansowym
nicy, gdyż kraj ten posiada areat upraw pszenicy niedostępny dla Japonii. Gdyby ziemię można było przemieścić - gdyby areał upraw można było przenieść z Kansas w okolice Tokio - wówczas względna przewaga Stanów Zjednoczonych zniknęłaby.
Gdyby koncepcja względnej przewagi miała być logicznym wytłumaczeniem występowania kontraktów swapowych, wówczas brak mobilności musiałby być cechą charakterystyczną rynków finansowych. Tak nie jest. Na zintegrowanych rynkach kapitałowych firma o ocenie kredytowej BBB ma do pożyczek o stałym oprocentowaniu dostęp bezpośredni łub pośredni - poprzez firmy o ocenie AAA, które zaciągają pożyczki o stałym oprocentowaniu, a następnie użyczają środków firmom BBB.
Niedoszacowanie ryzyka kredytowego (przenoszenie ryzyka)
Niektórzy są zdania, że marża za jakość jest wynikiem różnicy pomiędzy wyceną ryzyka kredytowego na rynkach finansowania o stałym oprocentowaniu a wyceną tego ryzyka na rynku finansowania o zmiennym oprocentowaniu. Dokładnie rzecz ujmując, analitycy twierdzą, że na rynku pożyczek o zmiennym oprocentowaniu ryzyko kredytowe jest niedoszacowane7. Zbyt nisko wycenione ryzyko kredytowe w wypadku pożyczek o zmiennym oprocentowaniu z całą pewnością tłumaczyłoby wzrost rynku swapów stóp procentowych. Korzyść płynąca z takiego kontraktu swapowego uzyskiwana byłaby kosztem strony, która zbyt nisko wycenia ryzyko kredytowe na rynku pożyczek o zmiennym oprocentowaniu. Jednak rozwój rynku kontraktów swapowych w rezultacie prowadzi do wzrostu popytu na pożyczki o zmiennym oprocentowaniu wśród firm o niższej ocenie kredytowej, jak również do wzrostu popytu na pożyczki o stałym oprocentowaniu wśród przedsiębiorstw o wyższej ocenie kredytowej, co z kolei eliminuje ewentualną różnicę w wycenie ryzyka kredytowego. Podobnie więc jak koncepcja względnej przewagi, hipoteza niedoszacowania ryzyka kredytowego w końcu sama pozbawia się racji bytu. Nie tłumaczy ciągłego wzrostu rynku kontraktów swapowych.
Idąc podobnym tropem, Jan Loeys (1985) zasugerował, iż marże za jakość są wynikiem przenoszenia ryzyka z pożyczkodawców na akcjonariuszy. Zważywszy, że pożyczkodawcy mają prawo odmówić „rolowania” długu, im bardziej wydłuża się okres wymagalności zadłużenia, tym większe ryzyko kredytowe jest przenoszone z pożyczkodawców na akcjonariuszy. W świetle takiego rozumowania „korzyści” płynące z kontraktu swapowego przybierają postać przeniesienia ryzyka z akcjonariuszy firm o niższej ocenie kredytowej na akcjonariuszy firm o ocenie wyższej.