330 Zarządzanie ryzykiem finansowym
za jego pomocą zabezpieczają swój dochód odsetkowy netto (czyli wartość swego kapitału własnego) przed zmianami stóp procentowych.
W minionych latach wiele słyszeliśmy na temat metod wykorzystania swapów w celu zmniejszania kosztów finansowania firmy. Kwintesencja tych wypowiedzi jest taka, że sposoby te można pogrupować w trzech szerokich kategoriach: działanie na podstawie przewidywań, arbitraż pomiędzy rynkami oraz zmniejszanie kosztów transakcyjnych.
Na kilku następnych stronach przeanalizujemy kilka sposobów wykorzystania swapów do zmniejszania kosztów finansowania. Podobnie jak w wielu innych przypadkach, najlepiej przyjrzeć się im na konkretnym przykładzie. Mamy to szczęście, że dysponujemy wspaniałym przykładem opracowanym przez Tony’ego Pearla i Franka Hankusa, a pokazującym, w jaki sposób swapy posłużyły McDonaldowi do zmniejszenia kosztów finansowania.
Działanie na podstawie przewidywań
Swapy można wykorzystać do określenia swej opinii w sprawie poziomu stóp procentowych. Jeśli menedżerowie firmy uważają, że stopa procentowa spadnie (czy obniży się cała krzywa dochodowości), mogą zawrzeć transakcję swa-pową, zobowiązując się płacić według zmiennej stopy. Jeśli stopy rzeczywiście spadną, koszty odsetkowe firmy obniżą się. W poniższym przykładzie Tony Pearl i Frank Hankus pokazują, jak taką właśnie strategię zastosował McDonald’s w odniesieniu do brytyjskich stóp procentowych w 1992 r.
Przewidywania kierownictwa firmy mogą też dotyczyć nie tyle poziomu stóp, ile kształtu ich struktury czasowej. Przyjmuje się na przykład, że w przyszłości krzywa dochodowości będzie bardziej stroma niż obecnie. Jeśli chodzi o rynek pieniężny, założenie takie nakazywałoby pożyczanie gotówki według stóp krótkoterminowych i inwestowanie jej według stóp długoterminowych.
Z tego samego jednak założenia wynika dla rynków swapów, że należy „rozkładać” swapy o dłuższych terminach na swapy o terminach krótszych. Jeśli oczekujemy, że nachylenie krzywej dochodowości się zwiększy, będziemy chcieli otrzymywać płatności według stóp długoterminowych, a płacić według krótkoterminowych. Możemy to zrobić, zawierając na przykład równocześnie dwie transakcje swapowe: jedną, w której będziemy otrzymywali stopę zmienną indeksowaną jakąś stopą długoterminową (np. oprocentowaniem dziesięcioletnich papierów skarbowych), oraz drugą, w której będziemy płacili stopę zmienną