1 1. Wykorzystanie swapów do zarządzania finansowym ryzykiem cenowym 345
ryzykiem zmiany cen metalu w coraz większym stopniu wykorzystywała swapy -w 1991 r. swapy towarowe stanowiły 30% portfela zabezpieczeń FMC przed ryzykiem cenowym.
Inwestorzy instytucjonalni zaczęli stosowanie swapów od swapów na aktywa, w których strumienie gotówki płynące z jednego waloru były zamieniane na inne strumienie gotówki - na przykład denominowane w innej walucie lub oparte na innej stopie procentowej. Postępowanie takie miało na celu osiągnięcie większej rentowności z „waloru swapowego” niż z waloru pierwotnego.
Banki, firmy ubezpieczeniowe czy wielcy inwestorzy w coraz większym zakresie posługują się swapami procentowymi w celu ograniczenia ryzyka zmiany stóp procentowych, nieodłącznie związanego z ich portfelami. Aktywa i pasywa większości tych inwestorów nie są do siebie dostosowane pod względem okresów trwania. Weźmy po uwagę na przykład inwestora, którego pasywa są krótkoterminowe, a aktywa - długoterminowe. Może on zamienić w drodze swapu część strumieni gotówki pochodzących z aktywów długoterminowych według stałej stopy procentowej, uzyskując strumień według krótkoterminowej stopy zmiennej. Zabezpieczy się w ten sposób przed stratami w razie wzrostu stóp krótkoterminowych w stosunku do stóp długoterminowych.
Całkiem niedawno inwestorzy instytucjonalni zaczęli, w celu ochrony wartości swych portfeli, stosować kontrakty swapowe na aktywa.
Podmioty rządowe - w tym rządy krajów, samorządy lokalne, podmioty stanowiące własność rządów lub przez nie sponsorowane czy instytucje międzynarodowe - stosują instrumenty pochodne z tych samych zasadniczo powodów co korporacje niefinansowe. Posługują się nimi w celu finansowania działań, dy-wersyfikowania źródeł funduszy i uzyskania oszczędności kosztowych poprzez emisję ustrukturyzowanych papierów wartościowych. Instrumenty pochodne stosowane są również do zarządzania długiem; dotyczy to zwłaszcza rządów zaciągających pożyczki w wielu różnych walutach.
Od dawna datuje się wykorzystanie swapów przez instytucje międzynarodowe w rodzaju Banku ŚwiatowegoW Stanach Zjednoczonych instytucje spon-
6 Pamiętajmy, że rynek swapów datuje się od swapu walutowego zawartego w 1981 r. pomiędzy IBM a Bankiem Światowym.