376 Zarządzanie ryzykiem finansowym
wa do dywidendy - albo jeszcze później - nie otrzymują najbliższej dywidendy, cena akcji spada w tym dniu o wartość odpowiadającą mniej więcej wielkości tej dywidendy. Ten właśnie spadek ceny jest bodźcem do przedterminowego wykonania amerykańskiej opcji kupna: jeśli wykonamy opcję tuż przed dniem ustalenia prawa do dywidendy, otrzymamy płatność z tytułu dywidendy, która nie przypadłaby nam, gdybyśmy nie wykonali opcji. Tak więc pojawia się pytanie, czy uzyskana z wykonania opcji kwota:
Sx-X + dywidenda
(gdzie S oznacza cenę akcji bez prawa do dywidendy) jest większa czy mniejsza od wartości opcji kupna, gdybyśmy nie zdecydowali się na jej wykonanie:
C(Sx,X, T)
Wynika stąd, że amerykańska opcja kupna zostałaby wykonana przedterminowo, gdyby spełniony został warunek:
dywidenda > C(Sx,X, T) - (5 -X) (12.20)
Aby zatem wycenić wartość amerykańskiej opcji kupna, trzeba ocenić wartość przedterminowego jej wykonania dla każdego dnia ustalenia prawa do dywidendy, jaki przypada w okresie otwarcia opcji. Możliwość przedterminowego wykonania amerykańskiej opcji kupna ma największą wartość wtedy, gdy dywidenda jest duża, czas do wygaśnięcia krótki, a opcja posiada wyraźnie zaznaczoną dodatnią wartość wewnętrzną.
Amerykańskie opcje sprzedaży
Przedterminowe wykonanie amerykańskiej opcji sprzedaży będzie działaniem optymalnym, jeśli cena akcji spadnie o dostateczną wartość poniżej ceny wykonania. Ten dość złożony problem najlepiej wyjaśnić na przykładzie. Rozważmy amerykańską opcję sprzedaży o następującej charakterystyce: X = 100 USD, 7=1 rok, r = 20%.
Załóżmy, że cena akcji spadla do 10 USD. Jeśli przedterminowo wykonamy opcję, otrzymamy dzisiaj X-S = 100 - 10 = 90 USD. Jeżeli ulokujemy te 90 USD w papierach skarbowych, w terminie wygaśnięcia opcji otrzymamy 90 USD x 1,2 = 108 USD. Jeśli natomiast będziemy trzymać opcję aż do dnia wygaśnięcia, będzie ona warta co najwyżej 100 USD - i to tylko wtedy, gdy cena akcji spadnie do zera. Ponieważ 108 USD > 100 USD, jasne jest, że w tym przypadku opcja sprzedaży zostanie wykonana przedterminowo.
Sytuacja jest bardziej skomplikowana, gdy cena akcji spadnie mniej - tylko do 20 USD. Jeśli wykonamy tę opcję przedterminowo, otrzymamy dziś 80 USD i na koniec roku będziemy mieli 80 USD x 1,2 = 96 USD. Podobnie jak