161
5.5. Migracje wewnątrz miast i obszarów zurbanizowanych
wanie sektora własnościowego lub mieszkalnictwa uspołecznionego oraz ograniczenie prywatnego sektora czynszowego (ang. pńvately rented sector) sprzyjało w Wielkiej Brytanii zmniejszaniu ruchliwości mieszkaniowej.
Ruchliwość mieszkaniowa jest uzależniona od lokalnych warunków wzrostu liczby ludności i budownictwa mieszkaniowego, napływu cudzoziemskich robotników i gęstości zaludnienia. Zależy również od typu demograficznego i społecznego gospodarstw domowych.
W literaturze najczęściej są opisywane dychotomiczne podziały na tych, którzy przenoszą się często (ang. movers) i tych, którzy pozostają w jednym miejscu dłużej (ang. stayers). Podział ten jest uzależniony od stylu życia, formy własności mieszkania oraz wieku. Wiadomo, że młodsze samotne osoby przenoszą się częściej niż osoby starsze. Podobnie mieszkańcy budownictwa prywatnego, czynszowego częściej zmieniają miejsca zamieszkania niż posiadacze mieszkania własnościowego. Dzieli się również gospodarstwa domowe na lokalne i kosmopolityczne w zależności od stopnia ruchliwości przestrzennej. Występuje także zjawisko narastającej inercji polegające na zmniejszaniu prawdopodobieństwa zmiany miejsca zamieszkania im dłużej gospodarstwo pozostaje w tym samym miejscu (the pńnciple of cumulatire inertia). Jednocześnie osoby najczęściej przenoszące się z miejsca na miejsce są bardziej podatne na ponowne przemieszczanie się.
Podatność na migracje jest więc zróżnicowana w zależności od hierarchicznej charakterystyki gospodarstw domowych. Największe znaczenie mają ograniczenia społeczne związane ze statusem społecznym, statusem rasowym i etnicznym.
Następną kategorią ważności jest styl życia danego gospodarstwa domowego, a dalej występuje kategoria związana z bieżącą sytuacją gospodarstwa domowego dotyczącą zasobów finansowych i potrzeb wewnętrznych (Feitelson 1993).
Istotne znaczenie ma również wiek budownictwa mieszkaniowego: im młodsze budownictwo mieszkaniowe, tym stopień napływu i ruchliwości mieszkaniowej większy. Podobnie, im nowsze budownictwo, tym większy jest udział młodszych gospodarstw domowych. Wraz ze starzeniem się mieszkańców następuje proces starzenia się mieszkalnictwa i stopień ruchliwości mieszkaniowej spada.
Poznanie dokładnej struktury ruchliwości mieszkaniowej w miastach nie jest łatwe ze względu na brak danych statystycznych. Tylko w Szwecji i Holandii na podstawie spisu powszechnego można śledzić proces zmiany miejsca zamieszkania gospodarstw domowych. Pozostałe metody pozwalają uzyskać jedynie przybliżony obraz.
W analizie ruchliwości mieszkaniowej wydziela się zachowania przestrzenne wewnątrz miasta oraz zachowania imigrantów napływających z innych miast lub regionów. Imigrantów dzieli się również na osoby reprezentujące niski lub wysoki status społeczny.
Cechą łączącą zachowania imigrantów reprezentujących wysoki i niski status społeczny jest dążenie do wykorzystania możliwości ekonomicznych, jakkolwiek różnią się zdecydowanie wyborami lokalizacji mieszkań. W miastach zachodnich większość migrantów należy do bardzo ruchliwej przestrzennie grupy wysoko wyksz-