Zdjęcie3949

156 Rozdział 4. Oblicza dysleksji rozwojowej

Rysunek 4.2. Rysunek 10-letniego dziecka ze diagnozowaną dysleksją rowejopą i wysotam poziomem zdolności plastycznych

Grant zanalizował także style poznawcze osób dyslektycznych. W tym celu dokonał porównania dwóch podskal z testu WAIS-IU: Słowika i Podobieństw. Okazało się, iż wyniki w podteście Słownik były istotne wyższe niż wyniki w podteście Podobieństwa. Wskazuje to na trudności b* danych z pamięcią semantyczną, co może stwarzać problemy z używaniem analogii podczas rozwiązywania zadań, doprowadzając przy tym do pcj»-wiania się nowych i twórczych rozwiązań.

Koncepcja tzw. dyslektycznej kreatywności zakłada, że osoby zdys-leksją rozwojową charakteryzuje specyficzny styl myślenia i sposoby rozwiązywania problemów, które ułatwiają tworzenie rozwiązań kreatywnych i świadczą o ich zdolnościach twórczych. Sama dysleksją jest tu więc traktowana jako predyspozycja do określonych sposobów rozwiązywania problemów, bardziej twórczych niż u osób bez dysleksji rozwojowej (Grant 2001).

Można znaleźć także empiryczne potwierdzenia dla faktu, że w grupie uczniów przejawiających wybitne zdolności we wzrokowo-preestneo-nym uczeniu się wysoką wrażliwość sensoryczną i wysoką zdolność do odczytywania komunikatów niewerbalnych, zdecydowanie dużą grupę

stanowią właśnie osoby z deficytami poznawczymi o charakterze dyslektycznym (Siherman 1989,2002).

Natomiast badania nad myśleniem twórczym u osób z dysleksją dają niejednoznaczne, ale obiecujące rezultaty. Edith LaFrance (1997) wykazała. że dyslektycy mający zdolności twórcze okazali się lepsi od uzdolnionych niedyslektyków w ekspresji emocjonalnej, poczuciu humoru, mieli bardziej uwewnętrznione poczucie kontroli i wysoki poziom intuicji; metodologia tych badań nie jest jednak do końca przekonująca.

Badania Katarzyny Rak (2006) prowadzone w Polsce wykazały, że młodzież z dysleksją rozwojową w wieku od 13 do 18 lat przejawia tendencję do prezentowania wyższego poziomu predyspozycji twórczych (ocenianych na podstawie Rysunkowego Testu Myślenia Twórczego Urbana i Yellena) w porównaniu z rówieśnikami bez stwierdzonych zaburzeń dyslektycznych. Jednocześnie nie stwierdziła jednak występowania wybitnych zdolności twórczych jako charakterystycznych dla grupy młodzieży z dysleksją.

Podsumowując powyższe rozważania nad związkiem dysleksji ze zdolnościami twórczymi, należy zauważyć ciągły wzrost zainteresowania tą tematyką, ale również piętrzące się problemy natury metodologicznej. Do-tyczą one głównie niewielkiej liczby naukowych opracowań traktujących

Rywnak 4-3. Rysunek 10-łetniego dziecka ze zdiagnozowaną dysleksją rozwojową •wysokim poziomem zdolności plastycznych