Praca w zespole
Zespoły przypominają rodziny znacznie bardziej, niż opisaliśmy wcześniej w tym rozdziale: wpadają w złe nawyki. Jednym z takich nawyków, do którego wykazują szczególne inklinacje, są destrukcyjne modele komunikacji. Oto przykłady:
• Pognębianie:
z zamiarem upokorzenia
„Ten rodzaj nierealnych pomysłów jest typowy dla ciebie, Jeff4.
„Ty sobie chyba żartujesz, co?!“s
„Mówi się o redukcjach, jeżeli wasza grupa nie zdobędzie tych zamówień dla nas...44 „Nie chciałbym być w waszej skórze44.
„Ale pasztet, co?“
„Wszystko to już dawno widzieliśmy44.
„Co za różnica, czy to zrobisz, czy nie. Na jedno wychodzi44.
• Czepianie się: „Wydaje mi się, że niezupełnie
z zamiarem podkreślenia to chciałeś powiedzieć...44 własnej wyższości „Masz na myśli 4i’, a nie ‘ale’!4"
Ten rodzaj destruktywnych odezwań może być podkreślany zarówno tonem głosu, jak i słowami. Każdy zespół ma swój ulubiony zestaw takich odzywek.
Z moich doświadczeń wynika, że zespół potrafi zidentyfikować swój własny zestaw, po czym dobrze się bawić, zastępując go innym, bardziej uprzejmym, lub całkowicie go eliminując. Często pierwszym krokiem ku temu jest uświadomienie sobie, jak wiele czasu i energii marnuje się na taki rodzaj komunikacji i jak bardzo on przeszkadza w konstruktywnej i twórczej komunikacji.
Oto symptomy myślenia grupowego:
• Mało lub zupełny brak dyskusji nad zagadnieniami
° Mało lub żadnych prób zmian decyzji raz podjętych
• Mało lub brak samokrytycyzmu
• Wiele zachwytów nad własnymi osiągnięciami
• Defensywny stosunek do krytyki lub wyzwania
• Dominujące poczucie „my i reszta świata”
• Absolutne przekonanie, że zespół ma rację
• Malejące zainteresowanie czynnikami, jak również opiniami z zewnątrz.
Myślenie grupowe jest niebezpieczne zarówno dla zespołu, jak i dla kondycji przedsiębiorstwa, ponieważ narusza skuteczność podejmowania decyzji. I jest powszechne. Im większy rygor w zesple, tym większe ryzyko myślenia grupowego.
Najlepszym rozwiązaniem jest pomoc z zewnątrz o odpowiedniej sile oddziaływania oraz wiarygodności. Niektóre zespoły zatrudniają konsultantów z zewnątrz, inne odsuwają szefa od większości codziennych prac zespołu (tak, by pozostał nieskażony myśleniem grupowym); jeszcze inni wyprowadzają ludzi na zewnątrz zespołu w celu dokonania oceny jego pracy.
31