Gennep Obrz�dy przej�cia2

pozostaje tabu do czasu, gdy - dzięki odprawieniu odpowiednich obrabuj staje się noa (świecki, laicki)⁷⁴. Owo zdjęcie tabu. jeśli chodzi o formę | działania. przypomina na przykład wyświęcanie terytorium lub kobiet Ib*

homoganicawflo zespołu ceremonii - ceremonii zmiany siedziby⁰. Kaigy

bowiem do czynienia z obmywaniem, oczyszczaniem lub wspólnym btes&w* niem. Inne praktyki mają natomiast na celu zachowanie domostw (uchronienie go przed zawaleniem itp.). I wyłącznie omyłkowo próbowano* których z nich odnajdować zdeformowane pozostałości po ofiarach z obrzędach zdejmowania tabu. wyznaczania ducha opiekuńczego. przentsuJ pierwszej śmierci, zapewnienia przyszłego bezpieczeństwa następowały _r-włączenia - uczta, rytualne odwiedziny, poświęcenie różnych części domu,? lenie się Chlebem, solą i napojem, wspólny posiłek (we Francji zwyczaj inauguracyjnego przyjęcia w nowym mieszkaniu nazywa się zawieszeniem yt szaka"). Jeśli mieszkańcami są te same osoby, które postawiły dom (naprzyj młodzi małżonkowie z pomocą rodziny itp.). rytuały te rozpoczynają się czas rozpoczęcia budowy.

Rytuałom wejścia (wkroczenia) do domu. świątyni itp. odpowiadają ryi^-, wyjścia (opuszczenia), które są albo identyczne, albo stanowią ich odmen# Za czasów Mahometa Arabowie, gdy wchodzili do domu i wychodzili z ne& gładzrli dłonią figurę domowego bóstwa²* i gest ten miał - w zależności oo jy* ? a cii - charakter obrzędu włączenia lub wyłączenia. Każdy pobożny żyd. ą^l przechodzi przez drzwi swojego domu. dotyka palcem prawej ręki mezuzy |n» ? fe pudełeczko zawieszone na futrynie domu zawierające zwitek pergaminu u materii z zapisanym czy wyhaftowanym Świętym imieniem Boga - Szacai*\

WG. -Journal oi the RoyaS Anthropołogical fnstitute’ 1008, L 38. s. 190.

1088. a. 481-482.

a następnie calu)e palec I mówi .Niech Par chrom twoje w^Soe i wyiSoe, tera/

11 na wiaMF*. Rytuał słowny towarzyszy tu więc rytualnym gestom.

Natoży zauważyć, że najczęściej tylko wejście główne zostaje poświęcone I podczas specjalnego obrzędu. Dzieje się tak dlatego, ze wychodzi ono na odpowiednią stronę świata tub dlatego, że tylko ono jest miejscem rytuałów wejścia i i wyjścia (pozostałe drzwi i okna nfe mają już charakteru marginesu między światem domowym a zewnętrznym). Stąd upodobanlo złodziei do wdzierania się do domu przez inne wejścia niż drzwi główne (mam na myśl cywilizacje inne niż nasza). Stąd także zwyczaj wyprowadzania zwłok wyjściem tylnym albo przez okno, obowiązek wnoszenia martwych dał świętych zwierząt wyłącznie przez i okno lub przez dziurę w ścianie, a także tradycja każąca kobietom w dąży lub podczas menstruacji wchodzenie do domu i opuszczanie go jedynie przez boczna wejście. Cel tych rytuałów jest oczywisty: me dopuścić do skażenia przejścia, które, oczyszczone podczas specjalnego obrzędu, musi już na zawsze pozostać czyste. W konsekwencji nie wolno na nie spluwać, deptać go itd.

Sakralny charakter progu odnajdujemy niekiedy we wszystkich progach znajdujących się w danym domostwie. W Rosji widziałem domy, w których na progu każdego pokoju byta przybita mała koóska podkówka używana jako I Ochrona obcasów. W tych samych domach każdy pokój miał własną ikonę.

Podsumujmy. By zrozumieć rytuały związane z progiem, należy pamiętać, że próg jest tylko jednym z elementów drzwi i ze większość tych obrzędów należy rozumieć jako bezpośrednie i fizyczne lytuały wejścia l wyjścia, a więc jako rytuały przejścia.

Zob. Horny Ciay Thrabult The ThreshokJ Comanł, s. 69-70 (Syria).