Gennep Obrz�dy przej�cia4

To. czy dany typ okaleczenia wynaleziono tylko raz, a potom (tg wat»»zapożyczano. czy taz - przeciwnie stanowił przedmiot .odkryć’, pozostaje baz większego znaczenia dla zagadnień zawartym^ $10) książce. GhcWbym tytko nadmienić, iż każda terma okalecza* £ dą wyróżniania s*ę danej społeczności spośród Innych I nte może być p-Jj¹ Mm zapozyczan<a między sąsiadującymi za sobą plemionami.

Okaleczania )ako koook wyróżnienia się mają charakter ostateczny, oczywto «ne, takie jak noszenie specjalnego stroju, zakładanie wzory malowane na ciele, które służą tylko przez jakiś czas. i to afctoe grywają najistotniejszą rolę w rytuałach przejścia, bowiem pojmują ^ * zmienionej formie za każdym razem, gdy w życiu danej [odnostki 113%^ kaś zmiana.

Po tym nieco rozbudowanym wstępie pora. by omówić laka sekwencji obrzędów. Zacznę od rytuałów inicjacji dotyczących spofczn&t I tanecznych.

Dzięki Baldwinowi Spencerowi i Francisowi Jamesowi Gieno* a ^ I Walterowi Edmundowi Rothowi. Alfredowi Williamowi Hewittowi I RcCanaa^ I iniltonom Mathewsow?⁷ mamy dziś bardzo szczegółową wiedzę nimfa I

my również u ojca Wilhelma Schmidta (zob. L onginę do rtióo da Om Ps«^ I s. 602-603, przypio): .Wydaje się coraz bardziej oczywiste, iżłudymr^cywiw^. iwrue i błędnie uważały, że obrzezanie ułatwię akt prokreacyi. W większości ptyfa I obrzezanie następowało podczas tajemniczych obrzędów dojrzałości towary I osiąganiu wieku męskiego*. ThxJno by chyba było w tak niewielu słowach zrifa«t I cej błędów teoretycznych, niż to się udało autorom powyższych cytatów, Z kotefaz I Theodor Preuse (zob. Dor Urpsung der Rollgjón und Kunst, .Globus* 190UWl»| sądzi, Iż obrzezanie ułatwia uwalnianie się .ożywczego tchnienia', za pomocą wwęn l dać przekazuje dziecku swoją duszę Także Heinrich Schurtz (zob. Mertftom I Manwounde, s. 96-97) wierzy, że cełem obrzezania jest utatwianie prokreKjt Wtrjsk to może miałoby sens, gdyby te mato cywttzowane ludy miały wiedzę równąwtul I kartom i bogatszą od wiedzy naszych mruków o mechanizmach poczęoeneapę I cfc Wszyattom, których te. zagadnienia Meresują, gorąco polecam lekturę 1 cłwtoptosenro/ie (Parts 1908-1909,21.) Havelocka Ellisa, a także Oas Mh&norw wid Vó*flrkurxfc Hermanna Heinricha Ptoua oraz szczegółowe opracowania i w* fizjologa i psychologii seksualnej.

”Zod Bddw- Spencer Frmoe James Gtllen The NatoTnóKOtCtm\AM | iu London 1899. i. 212-396 oraz The MorSwm Tntm ot Centra!AusM. loem« I s. 328479, Wolter Edmund Roch, Efontogcaf SMm mtong f» AMMW&0 I Oueenabnd Abongmei. Brisbane 1697; Alfred Williain Howltt Tho Natin ftbsirffc* I •£asr ĄuatnUo, London 1904. s 60B-C77, zob artykuły Roberta HamWona Ikm opjbfco—n> między nrymi w: American Antnropologist', American Antoanr I Jhoceodmgs ot tne American Phdosoptocai Sodety*, Joumał onó Pmcesdngtdh I floyai Sodety ot New South Walet', .Procoedlngił and TransactfW* ot the RojdflWP I pliicSoDoryotAustrafia'

W inicjacji praktykowanych pracz liczne planfenS^Btadn^ „

2? międry dwud¹k¹tym a trzydziestym rowom iycla. S„^' ^0a^^/,nl'‘ ¹» wyuczania z dotychczasowego środowiska J    ^{|W 1}

Jlakwpnypodku kbbfet ciężarnych nowicjuaze    ^P°^0o1>

SJuM,w    tomu

^bo pokarmom. Przez jakiś czaa nowicjusz utnwŁ ^ ^U> kl, Nadchodzi |0dnak moment, gdy poprzez brutalny Oub^^!jV ^m“-H dolinUywnie oddziela elę go od

.aiąc w ten sposób wyraz swojemu smutkowi. Jak pfen, waL ^^1rnp,aao'

rzędy Kumałów:    “-WUcyob-

Calem łych lyiualów JbbI dokonanianatychmiastowi L™. _v._n(v... Prz^ mual ²«¹ ock¹. (co, b«> !• oddtoa pWSU £Sv “■ będzie mogi przeskoczyć. Jego dziecięca Męt z mżfcą ma¹

^ I od m Pory«¹«¹y luz do ¹Wa mezczyzn. Mu» pora¹ wzy¹, m' =¹"¹ •⁸»“«• ¹""^{1 w}^^ie "² Ww 00 z dennym mowym - matką I siostrami. Staje się mężczyzną, świadomym poMnitci Wn przyjmuje na swoje barki jako członek wspdnoty Murrtogfr²

To, co Howitt pisze o obrzędach Kumajów. odnoś śę również do innych plemion australijskich.

Niektóre podczas całego nowicjatu traktują chłopca |ak umarłego. Długość trwania tego okresu może być bardzo różna. Nowicjat polega głównie na fizyce nym I psychicznym osłabieniu chłopca, co bez wątpienia ma służyć zatwdu w jego pamięci wszystkiego, co Jest związane z dzieciństwem. Potem następy część pozytywna - nauczanie kodeksu plemiennego, stopniowe wtajemniczania nowicjusza poprzez odprawianie w jego obecności obrzędów totemicznych, recytowanie mitów itp. Tam, gdzie kultywuje się wiarę w Daramutena¹. aktem końcowym Jest ceremonia religijna, której główną część stenowi rytualna ofcatecza-nlo. Jego forma może być bardzo różna (wybicie zęba, podcięcie penisa Itp.). a celem jest definitywne upodobnienie nowicjusza do dorosłych członków płomienia. Inicjacja dokonuje się niekiedy Jednorazowo, czasami w kilku etapach. Jeśli nowicjusz Jest traktowany jak umarty, doprowadza słę do jego .zmartwychwstania". a następnie uczy się go żyć. jednakże tym razem Już w inny sposób niż w dzieciństwie. I niezależnie od szczegółów w każdym przypadku odnajdziemy tę samą sekwencję obrzędów, zgodną z wcześnie] zarysowanym schematem¹¹.

1

   Daramutun: w mitologii aborygenów oustialljsMdi bog nieba, heros. Przedstawia się go z ustami polnymi kwarcu, wielkim (allusorn I trzymająoego kamienną akHdsrę.

“ Alfred William Howłt, The Nttte 7ht»3 olSouth-E¹at Austnta.^ S&

2

*    Na qqóI przywiązuje się nedmiemą wagę do tego. |aWo są óJąe losy odciętą napletka. Jak Już wspominałem, Ow kawał¹ cala nosi w

Mórej nałOżal, nlo hardziej jodnak niż .włosy, paznokcie, ślina, urylte czy tez zętry wymw