0000801

0000801



12

nu zanieczyszczonego materyami organicznemu Lase-cznik choleryczny, który żyje właściwie nie w ciele chorego, lecz w jego wypróżnieniach, początkowo rozmnożył się znacznie w ekskrementach, następnie zaczął wymierać, tak, że 8-go dnia P. znalazł już tylko małe jego ilości, a 16-go października już go wcale nie było.

„Gdyby doświadczenie było wykonane w Hamburgu — dodaje p. Stępowski — miałoby prawdopodobnie koniec śmiertelny.”

Ale jest to przypuszczenie niczem nieuzasadnione. Czy w Monachium, gdzie nie było cholery, czy w Hamburgu, gdzie była cholera, lasecznik „choleryczny” byłby się okazał równie niewinnym zarzucanej mu zbrodni. Dowodem dr. Bochefontaine, który w Paryżu, podczas epidemii, zażył już nie kulturę bulionową, ale wprost centimetr kubiczny wydzielin cholerycznych, zawierających miliony lasecznika, i cholery nie dostał, a nawet, prawdopodobnie dzięki ochronnemu wpływowi wyobraźni (nie wierzył w „Przecinka”), nie zachorował poważnie na żołądek, co przy takiej pigułce mogło się łatwo przytrafić.

Ostatecznie, proste zastanowienie się nad ogółem odnośnych faktów, bez uprzedzeń i bez naciągali logicznych, wskazuje, że „Przecinek” może być uznany jako mikrob mniej lub więcej charakterystyczny dla wydzielin cholerycznych, a nadmierny jego rozwój w tychże wydzielinach jako skutek procesu cholerycznego — ale nigdy „Przecinek” Kocha, ani w małej, ani w wielkiej ilości, nie był przyczyną wybuchu i krzewienia się cholery.

Przyczyny te są bardzo zawiłe, a P., wskazując na jedną z nich: zanieczyszczenie wody i gruntu gni-jącemi materyami organicznemi, oddał wprawdzie wielką przysługę hygienie wogóle i wyjaśnił w części etyo-logię niektórych chorób nagminnych, np. tyfusu brzusznego, ale istoty cholery bynajmniej nie wyjaśnił.

Nie mniej, efektowne jego doświadczenie, naruszając wiarę powszechną w fantazye bakteryologów klinicznych, otoczyło zarazem imię P. aureolą naukowego bohaterstwa. Posypały się nań zaszczyty różnego rodzaju. „Został wybrany na prezesa Akademii nank, otrzymał mnóstwo darów, adresów, orderów i tytuł excelencyi.”

Od r. 1894, z powodu podeszłego wieku, P. zaczął się usuwać od obowiązków urzędowych, nie zaniedbując jednak pracy naukowej. Ogółem ogłosił około 150 publikacyj, poświęconych różnym działom wiedzy, głównie zaś chemii i hygienie.

W chwilach wolnych od zajęć poważniejszych próbował też sił swoich na polu poezyi... chemicznej. Dla osobliwości, przytaczamy tu jeden z jego sonetów, poświęconych pamięci twórcy chemii nowożytnej, Lavoisier’a, w przekładzie p. Władysława Nawrockiego:

Żeś wszystko kładł na szali —w tem Twa chwała!

Tyś prawdy i sprawiedliwości mężem:

Wskazówka Wagi była Twym orężem,

Kiedy się w tę, to w ową stronę chwiała;

Dni naszych, choć się zbierze mądrość cała,

Twojej nauki jeszcze nie zwyciężem I—jeśli szczytów szczęśliwie dosiężem—

To tych, które nam ręka Twa wskazała.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
104 Badanie skorupy ziemskiej. przestrzenionej klasy gór oddzielnych tworzenie się dolin wydawało si
196 Badanie skorupy ziemskiej. lacjach, które znajdować się mają w łonie gór, a nie są zapełniane an
100 Badanie skorupy ziemskiej. były, wskazać mógł pewne szczegóły swego kraju w miejscach łatwo
Badanie skorupy ziemskiej. 101 Bomba wyrzucona przez Yulcauo na wyspach I/iparyjshich podczas ostatn
102 Badanie skorupy ziemskiej. dzało, musiało też oczywiście i powstawanie osobnych gór wulkanicznyc
200 Badanie skorupy ziemskiej. nia studzien i poszukiwania wody, a zaprowadzenie studzien artezyjski
222 Badanie skorupy ziemskiej. zkąd pow stają na powierzchni ziemi zagłębienia lejkowate, które w
225 Badanie skorupy ziemskiej. W dziedzinie wiecznego śniegu (góry Monte-Rosa). Według fot ograbi
228 Badanie skorups ziemskiej szemrzący, który przed oczyma naszemi skrzętnie piasek na dół unosi,
267 Badanie skorupy ziemskiej. pył z roślin ulega spłójcaniu, pada na grunt, gdzie go zatrzymują kor
268 Badanie skorupy ziemskiej. też postępuje z masami pyłu i piasku, które wybuchy wulkaniczne w pow
274 Badanie skorupy ziemskiej. na bezwodnej wyżynie Yukatanu wybijali studnie, dopóki nie natrafiali
Badanie skorupy ziemskiej, 277 Wejście tlo starej kopalni. Według Atanazego Kirchera (1665). dobywal
272 Badanie skorupy ziemskiej. W bardziej północnych okolicach Europy osady ludzkie prawic zawsze
75 Badanie skorupy ziemskiej. wi (w dziele przytoczonem, II, 30): „Etna posiadała w różnych czasach
82 Badanie skorupy ziemskiej. Arabowie szli za wzorami grcckicmi także i w rozważaniach swoich nad p
Gradient temperatury Przeciętnie przyjmuje się, że gradient temperatury skorupy ziemskiej

więcej podobnych podstron