0929DRUK00001722

21) ROZDZIAŁ V, UST. 47

wysokości pozornej li obliczyęjprawdziwą wysokość/? i odwrotnie., a prócz tego był dokładnym matematycznym wyrazem działania atmosfery na przebiegające' przez nią promienie światła.

Gdy za granicę dokładności pomiarów astronomicznych przyjmiemy 0".01, to ideałem byłaby taka teorja refrakcji, z której wypływałyby wartości refrakcji, nie różniące się więcej, jak o 0".01 od prawdziwych.

W istocie żadna ze znanych teoryj refrakcji nie posiada powyższego stopnia dokładności dla całego zakresu wartości h od 0° do 90°. Błędy tebryj są tem większe, im mniejsze jest Ir. im dokładniejsza jest teorja, tem mniejsze są różnice między spostrzeżeniem a obliczeniem przy małych h.

Powodem takiego stanu rzeczy jest niedostateczna znajomość budowy, atmosfery ziemskiej. Gdy chodzi o odległości ze-iiitalne niewielkie, już uwzględnienie najbardziej zasadniczych danych, charakteryzujących stan atmosfery, prowadzi do wyników zgodnych z obserwacją. Jednakże w celu uzyskania zgodności między teorja a obserwacją także przy znaczniejszych odległościach zenitalnych, należy bardziej się liczyć z istotną budową atmosfery.

Niedostateczna znajomość tej budowy zniewala do tworzenia hipotez, które często nie mają głębszego uzasadnienia, ale które mogą być użyteczne w teorji refrakcji, gdy prowadzą do wyników o ile możności zgodnych ze spostrzeżeniem. Przy wyborze hipotezy zresztą często nie tyle chodzi o zgodność ze stanem prawdziwym (bo na sprawdzenie tej zgodńo‘ści zazwyczaj niema sposobów), ile o nadanie zagadnieniu postaci takiej, aby trudności rozwiązania matematycznego można było pokonać.

Pomimo więfc istniejącego dążenia do oparcia teorji refrakcji na faktach, głębiej i szczegółowiej uwzględniających budowę atmosfery ziemskiej, trudności zdobycia tych szczegółów z jednej strony, z drugiej zaś strony trudności matematyczne, zmuszające do hipotez upraszczających, powodują, że wszystkie dosyć licziie teohje refrakcji prowadzą ostatecznie do wyfażeń, mniej lub więcej zbliżonych do wzorów interpolacyjnych; dokładność- wyników maleje wraz z wysokością, dla której się refrakcję oblicza. Wynika stąd, że jeżeli nawet wartości refrakcji