FIZYOLOGiA PRZEWODU POKARMOWEGO 275
głodu, zwiększa się pod wpływem wody, jak również pod wpływem mięsnych pokarmów.
! Pokarm wyłącznie tłuszczowy wywołuje także niewielkie
zwiększenie, które w kilka godzin przechodzi w obniżenie tak, że w ostatecznym wyniku ilość żółci nie jest większą, niż podczas
i głodzenia. Podczas głodzenia ilość ta spada do V3 części ilości otrzymywanej w normalnych warunkach.
Na ilość żółci ma bez wątpienia także bardzo wielki wpływ ilość krwi, przepływającej przez wątrobę, oraz ciśnienie krwi w wątrobie. Wątroba, jak wiadomo, otrzymuje krew z dwuch źródeł: z żyły wrotnej i tętnicy wątrobowej. Rola tych źródeł jest jednakże ( różna. Wprawdzie doświadczenia przez rozmaitych autorów wyko-i nane wykazały, że wydzielanie żółci pozostaje tak po podwiązaniu żyły wrotnej przy zachowaniu krążenia z tętnicy wątrobowej, jak również po podwiązaniu jej a zachowaniu w stanie prawidłowym żyły. Jednakże w obu razach ilość żółci się zmniejsza, a nadto, ponieważ arterya wątrobowa rozgałęzia się głównie w przestworach ' międzyzrazikowych, oraz w ściankach żyły wrotnej, gdy po podwiązaniu tej tętnicy dopływ krwi zostaje powstrzymany, powstają bardzo prędko liczne nekrotyczne gniazda, z których częściowo wytwarzają się torbiele (cysty), z mniejszych zaś nacieki, zamie-^ niające się w tkankę łączną i wywołujące martkość wątroby.
Wszelkie warunki, które zmniejszają ilość krwi, przepływającej przez wątrobę, zmniejszają także ilość żółci. W pierwszym rzędzie podrażnienie rdzenia przedłużonego: podrażnienie to, jak wiadomo, wywołuje zwężenie naczyń w całej jamie brzusznej, skutkiem tego ciśnienie w żyle wrotnej obniża się znacznie a równolegle z tern obniżeniem ciśnienia zmniejsza się także ilość żółci. Przecięcie rdzenia pacierzowego na szyi, przecięcie nerwów trzewiowych, które powodują rozszerzenie naczyń, wywołują także zwiększenie ilości żółci.
Nerwów, któreby bezpośrednio wpływały na wydzielniczą czynność wątroby, dotychczas nie stwierdzono. Wszystkie zaś zjawiska, które obserwowano, dają się dostatecznie tłumaczyć zmianami w unerwieniu naczyń. Zwiększenie ilości żółci, o którem mówiliśmy wyżej, przy rozmaitych pokarmach zależy więc z jednej strony od bezpośredniego działania wessanych produktów trawienia białka na komórki, następnie od rozszerzenia naczyń, zwiększenia ilości przepływającej krwi, które podczas trawienia ma miejsce w całym prze-
18*