376 K. PANEK
nego. t. z\v\ czerwieni skatol o w ej w moczu, pod wpływem kwasów mineralnych.
Wykazanie indyka nu: próba Jaffego. Kilka cm8 moczu miesza się z równą objętością stężonego kwasu solnego i dodaje kroplami świeżo sporządzonego roztworu podchlorynu wapniowego lub sodowego. Mieszanina przyjmuje barwę szaro-niebieskawą. Wytrząsając mieszaninę tę chloroformem wytrawia się barwik, który wraz z chloroformem opada na dno warstwą niebieską.
Próba Obermayera: do przesączu moczu, straconego poprzednio octanem ołowiu obojętnym, dodaje się równą objętość kwasu solnego dymiącego, zaprawionego chlorkiem żelazowym (na 1 litr HCl 2—4 g. FetCl6) oraz chloroformu i ostrożnie wstrząsa. Obecność indykanu wykazuje słabsze lub silniejsze zabarwienie warstwy chloroformowej.
Wykazanie czerwieni skatolowej. Mocz zaprawia się stężonym kwasem solnym i 1 — 2 kroplami 0‘5% azotynu sodowego. Występuje w krótkim czasie zabarwienie czerwone. Ponieważ barwiki skatolowe w chloroformie się nie rozpuszczają, wytrząsa się chloroformem ciała dotąd, póki w'ytrząś już się nie zabarwia, a po usunięciu chloroformu wytrząsa alkoholem ainylowym, który zabiera czerwień skatolową. Roztwór w alkoholu amylowym wykazuje smugę widmową między D i E.
Inne substaneye azotowe. Prócz wymienionych wyżej ciał azotowych zawiera mocz niewątpliwie jeszcze szereg ciał bądźto wcale niezbadanych, bądź też zbadanych niedostatecznie. Z tych ciał najbardziej na uwagę zasługują substaneye, które wypada zaliczyć do rzędu ciał białkowych i chociaż mocz prawidłowy nie zawiera w swoim składzie ciał białkowych w ilościach dających się wykazać odczynnikami zwykłymi, niektórzy badacze mimo to (Senator, Oswald) utrzymują, że mocz prawidłowy z reguły zawiera minimalne ilości białka.
Oprócz obłoczkowatego osadu (nubectilae), który pojawia się po odstaniu i składa ze śluzowatej substancyd w postaci nitek lub pasemek wałeczkowatych (t. z w. cylindroidy śluzowe), słabo łamiących światło, bardzo często zauważyć można, że mocze prawidłowe o wysokim ciężarze gatunkowym, wykazują przy kilkakrotnem rozcieńczeniu i dodaniu słabego rozczynu kwasu octowego (1%) mniej lub więcej wyraźne zmącenie, które występuje także przy ogrzaniu do wrzenia i ostrożnem dodaniu kilku kropli rozcieńczonego kwasu octowego. Strąt powstały uważa się powszechnie za tak zwaną n u-kleoalbuininę lub mucynę.
Wedle Mór nera zawiera każdy mocz prawidłowy obok znikomych śladów białka także pewne oała, strącające białko, jak kwas chondroitynosiarkowy, kwas nukleinowy i t. p. Za dodaniem