historia sztukia201

66

Wstęp

jm

Ryc. 48. Karl Hofer: Martwa natura. Marburg, Muzeum.

szczeń i przedmiotów użytkowych obrazami, które te rzeczy czynią nie* zdolnemi do użytku, np. ozdabiania talerzy krajobrazami). Dekoracja rzeczowa ozdabia pomieszczenia i przedmioty utworami, które potęgują, zachwalają i uwydatniają ich wartości użytkowe. Nowe kształtowanie ży* cia przez architekturę prowadzi przeto do architektury wielkich budowli, organizujących pracę ludzką, budowli przemysłowych, budowli komuni* kacyjnych, magazynów, wałów i śluz (ryc. 49). Pod wpływem tej wiel* kiej sztuki publicznych budowli użytkowych zostaje zreformowane rów* nież budownictwo mieszkaniowe. Mieszkanie zostaje zracjonalizowane, staje się oschłe w swej konstrukcji jak fabryka, szeroko otwarte i prze* zroczyste jak szyby biura, przez które publiczność może śledzić pracę urzędnika, i tak umeblowane, że w pomieszczeniu prywatnem ustaje wszelka Gemutlichkeił, podobnie jak w obrazie zanika sentymentalne od* czuwanie przyrody. Meble i sprzęty zostają pozbawione ornamentów or* ganicznych, kwiatów i sentymentalnych napisów i ukształtowane na po* dobieństwo aparatów. Pokój staje się częścią maszyny do mieszkania. Co więcej, nabiera on charakteru pracowni, t. zn. pomieszczenia, w któ* rem mieszkańcy spędzają swe czynne i twórcze życie. Doszukiwanie się w takim pokoju piękna jest możliwe tylko dzięki temu, że dokonało się radykalne odwrócenie wartości, że odpoczynku po pracy, odprężenia uczuć ludzkich na łonie natury nie ceni się już więcej jako najpiękniej* szych chwil życia ludzkiego, dzięki temu, że się odczuwa pracę twórczą i czynność wytwórczą jako szczęście i najpełniejsze wyżycie się osobi* stości. Sztuka ta również nie jest formą bez treści. Jej treścią jest nowa ideologja i kultura produkcyjności. Zadaniem dzisiejszego artysty staje