KSE9262 II L54

232

gący już wydołać tiudnym i nagłym okolicznościom, a nadewszystko niewłaściwe polecenia królewskie tajnie mu dawane, i zawistne postępki Zbarażskich, Sieniawskirh i innych panów, sławie rycerskiej i doświadczeniu hetmana ubliżające, psuły i niweczyły najpiękniejszą porę, do odparcia zamachów bisurmańskich na rzeczpospolitą Wśród tak ważnych ■ groźnych wypadków, zastał rok 1020 Polskę, tiapioną ustaw icznemi wojnami zewnątrz, a rozterkami domowemi wewnątrz. Ale na domiar niebezpieczeństwa wiszącego nad nią, zjawił się wówczas na horyzoncie politycznym człowiek; który zdaje się, jakoby odebrał z góry posłannictwo do ostatecznego rozerwania odwiecznie trwających dotąd sojuszów', między państwem Jagiełłów, a potęgą Otiomanów. Byłto niejaki Graziani (1), rodem Grek, przebiegły i dumny, a bogactw i prędkiego wyniesienia się pożądliwy. Własnemi zabiegami i za wstawieniem się Polski, na mocy traktatów z Turciją, mianowany od sułtana Achmeta hospodarem Wołoskim, nieufając trwałości losu pod źwieizchni-ctwem wyznawców iślamizmu, a ciągle trwożony od różnych malaczów wieścią, że kto inny dostojność jego po-Siędzie, postanow ił w yrwać kraj podległy sobie z pod władzy Tureckiej, i poddać go pod chrześcijańską, zdawna

I, str. 1 28); była wówczas stanowiskiem Żółkiewskiego, a Turcy pod Iskienderem paszą, zajmowali miasteczko BuJzile nad brzegami Turly, to jest Dniestru.

(1) Polscy dziejopisowie zowią go Grijacanem , Tureccy Gaszpar. Maurycy hr. Dzieduszycki w ciekawem i bardzo dobrze napi-sanem dziele swojóm, pod tytułem: Krótki Rys Dziejów i spraw Lisowczyków. Lwów. 1844. 8vo Tom II. str. 8, powiada że Gracijan był rodem ze Styryi, i tak był przezwany podobno od miasta Gracu.— Autor jednak w opowiadaniu swojem o działaniach Lisowczyków pod Cecorą, nie wyezerpnął wszystkich wiadomości o nich, aczkolwiek szczupłych, bo nieznał, jak się zdaje ważnćj Relacli Szemberka.