KSE9262 II L83

301

kiein, i po kobiecemu ze syczę rotą rozmiłowanego serca, Maga o powrót kochanego męża, choćby na ten raz nie-dokończył spraw sejmowych. Jakże wszystkie wyrazy lego listu, tchną prawdziwą tylko miłością i tęsknotą przywiązanej i czulej żony?! Jeżeli P. Sz. w niektórych miejscach swego wizerunku Barbary, folguje pędzlowi swemu i macza go niekiedy w farbach poezyi: to leż pozwólmy nawzajem i Barbarze przyznać w jej miłości, wjj czułej duszy, choć cząstkę taj poezyi, z której pod żadnym pozorem kobiet naszej melancholicznej północy odzierać nie można. Formuły listów' owoczesnych, używających może zbyt często wyrazów »W. K. Mość moj miłościwy Pan« nie dowodzą żadnego służebnego stosunku Barbary do Augusta, jak Autor Szkiców choe utrzymywać. Kobiety w tamtych czasach, oprócz praw nabytych wpływem clirześcjaństwa, nie były jeszcze tak dalece emancy-powane, jak zaczęły niemi być w XVIII wieku. Cześć ich i pokora dla ojców i mężów była wielka w czynach i słowach; w położeniu zaś Barbary była jeszcze pow ięk-szona, bardzo naturalnie, powagą majestatu mężowskiego. ISiecb P. S. rozczyta się w dawnych listach polskich z XVI wieku do połowy, XVII, a wszędzie znajdzie te tytuły: »U'asza miłość, wasza inwśm dawane od żon mężom i nawzajem, które wcale nie okazują żadnego stosunku służebnego między niemi, ale zobopólną cześć i powagę, jakiej wcale nie mają ani późniejsze wyrażenia listowne z mieszaniną cudzoziemczyzny, ani zachowujące się do dziś dnia, owe dziwaczne Wielmożny Mości Dobrodzieju! Lecz nie tylko u nas w Polsce, ale i w całej Europie, w tamtej epoce, jak się przekonać można z wielu namiętników rożnocześnie ogłaszanych, nigdy a przynajmniej z małym wyjątkiem, żadne kolnęły, żony czyli kochanki Monarchów, nie opuszczały w swojej poufałe

St. Hisi.    46