Magazyn6601

162

FEDERAL RESERYE SYSTEM

go przez Skarb, zostały przejęte przez Skarb. Z zysków tych został utworzony fundusz w wysokości 2000 milj. dok, użyty na stabilizację kursu dolara. Ustawa upoważniła równocześnie Prezydenta do ustalenia wartości dolara w granicach 50%—60% dawnego parytetu. Wkrótce potem Prezydent oznaczył prowizorycznie wartość dolara, ustalając cenę zakupu 1 uncji złota na 35 $, wobec 20,67    $ wg. dawnego parytetu.

Ustawowa dewaluacja dolara wyniosła zatem 40,94%. W następnych miesiącach 1934 r. trwał wyjątkowo silny przypływ złota do Stanów Zjednoczonych wywołany repatrjacją kapitałów wywiezionych przed i w czasie deprecjacji dolara oraz przypływem kapitałów europejskich w związku z obawami o losy niektórych walut europejskich. Skutkiem tego zaczęły wzrastać rezerwy banków członkowskich do nienotowa-nych poziomów, a działalność kredytowa Banków Rezerwy Federalnej, utrzymujących bez zmiany duży portfel papierów pań stwowych, wykazała silne skurczenie w dziale dyskonta weksli i skupu akceptów. Dalszy przypływ złota w 1935 r. i nagromadzenie wkładów w bankach członkowskich stwarzało możliwości znacznej ekspansji kredytowej bez pomocy Banków Rezerwy Federalnej.

W tych warunkach wydana została w końcu maja 1934 r. ustawa o kontroli giełd t. zw. „Securities Exchange Act of 1934“ celem przeciwdziałania nieuzasadnionemu śrubowaniu kursów papierów wartościowych oraz nadmiernemu finansowaniu opera-cyj spekulacyjnych przez kredyty bankowe. Na zasadzie wspomnianej ustawy utworzona została Komisja Giełdowa (Exchange Commission), której zostały przyznane daleko idące prawa w zakresie kontroli obrotów i notowań walorów giełdowych. Poza tern ustalone zostały normy maksymalne dla kredytów pod zastaw papierów wartościowych, przyczem ustawa nadała Federal Re-serve Board’owi prawo zmieniania w przyszłości tych norm według swojego uznania. W sierpniu 1935 r. uchwalił Kongres „Bank Act of 1935“. Ustawa ta wprowadziła szereg przepisów, regulujących działalność banków prywatnych i przymusowe ubezpieczenie wkładów. W rozdziale nowelizującym ustawę o Rezerwie Federalnej postanowiła ustawa, że zamiast Federal Re-serve Board’u, działać będzie jako instytucja nadrzędna „Board of Governors of the

Federal Reserve System". Ponadto zreorganizowała ustawa „Open market committee", czuwający nad polityką otwartego rynku. Oba te ciała otrzymały szerokie kompetencje w kierowaniu polityką finansową banków amerykańskich.

W końcu 1935 r. w związku ze znaczną zwyżką kursów papierów oraz możliwością rozwinięcia się silnej spekulacji, której sprzyjała płynność rynku, Rada Gubernatorów skorzystała z uprawnienia nadanego Federal Reserve Board’owi przez „Securities Exchange Act of 1934“ i obniżyła z dniem r stycznia 1936 r. normy od pożyczek giełdowych z 55% do 45% wartości kursowej zastawionych papierów.

W 1936 r. w związku z dalszem ożywieniem obrotów gospodarczych oraz dużemi wydatkami rządu zwiększył się obieg biletów Rezerwy Federalnej. Natomiast rozmiary działalności kredytowej Banków Rezerwy Federalnej utrzymywały się na niskim poziomie, gdyż w związku z dużym przypływem kapitałów zagranicznych i złota (ogólne zapasy złota Stanów Zjednoczonych przekroczyły w październiku 1936 r. kwotę 11 miljardów $), wywołanym niepewną sytuacją polityczną i walutową w Europie, panowała na rynku pieniężnym duża płynność, a rezerwy banków członkowskich wzrosły do rekordowo wysokich poziomów i przekroczyły w lipcu 1936 r. kwotę 3 miljardów $. Aby przeciwdziałać niebezpieczeństwu ponownej ekspansji kredytowej, podwyższyła Rada Gubernatorów z dniem 15 sierpnia 1936 r. ustawowe minimum rezerw banków członkowskich o 5°%-

Wydanie powyższego zarządzenia wskazuje na to, że Rada Gubernatorów zdecydowana jest walczyć wszelkiemi środkami przeciwko rozwinięciu się niepożądanej ekspansji kredytowej. Środki te są obecnie znacznie silniejsze i liczniejsze niż w 1929 r. Poza odpowiedniem manipulowaniem wysokością stopy procentowej, istnieje możność dalszego podniesienia ustawowego minimum rezerw banków członkowskich oraz obostrzenia przepisów, odnoszących się do kredytów pod zastaw papierów wartościowych. Ponadto operacje otwartego rynku, wobec posiadania przez Banki Rezerwy Federalnej portfelu papierów państwowych wartości 2,4 miljardów $, mogą obecnie wywrzeć decydujący wpływ na kształtowanie się sytuacji na rynku pieniężnym. W tych warunkach sukces przyszłej polityki monę-