94297701

WYDZIELANIE WEWNĘTRZNE 561

nom degeneracyjnym, występują zaburzenia wzroku, bóle głowy, zmiany w czynności organów płciowych i inne objawy ogólne. Badania anatomo-patologiczne stwierdziły w całym szeregu przypadków tej choroby obecność zmian przerostowych lub nowotworowych w przysadce, wobec czego przyjmujemy, że wspomniane objawy chorobowe, występujące przy akromegalii, są wyrazem nieprawidłowej cz}^Tnności przysadki. Trudnem do rozstrzygnięcia jest pytanie, czy owe zaburzenia polegają na niedostatecznej czynności przysadki, czy też przeciwnie, na zbytniem wzmożeniu tej czynności. Pierwotnie przypuszczano, że akromegalia powstaje wskutek niedostatecznego funkcyonowania przysadki podobnie jak charłactwo i obrzęk śluzowaty powstają wskutek niefunkcyonowania tarczycy.

Obecnie patologowie skłaniają się do zdania, że przy akromegalii, przynajmniej na początku choroby, na pierwszy plan występuje nadmierna funkcya przysadki (foyperpituitarisnms). Pogląd ten poparty został przez kilka operac}⁷j chirurgicznych, w któ^ch wycięcie guza przysadki sprowadzało polepszenie a nawet usunięcie objawów akromegalii (Hoclienegg, Cushing).

W wyciągach z prz}⁷ sadki znajduje się pewna substancya, która przy wśródżylnem wstrzykiwaniu wywołuje silne podniesienie się ciśnienia krwi, spowodowane z jednej strony przez zwężenie naczyń, z drugiej zaś, przez wzmożenie akcyi serca. Substancya ta powoduje nadto skurcz mięśni gładkich macicy oraz jelit, wzmożone wydzielanie się moczu, mleka, słowem własnościami fizyolo-gicznemi przypomina adrenalinę działanie jej jest obwodowe, podobnie jak adrenaliny, pod niektóremi względami różniące się w szczegółach. Zwężenie naczyń jest słabszego stopnia niż przy adrenalinie, podniesienie się ciśnienia trwa zaś naogół dłużej. Toksyczność wyciągów z przysadki jest nieznaczna; żadnego z odczynów chemicznych, charakterystycznych dla adrenaliny, wyciągi te nie wykazują. O naturze chemicznej omawianej substancyi wiadomo tylko tyle, że jest to organiczna zasada rozpuszczalna w wodzie i przechodząca prząz błony zwierzęce, bardzo mało rozpuszczalna w alkoholu, nierozpuszczalna w eterze.

Co się tyczy p3^rtania, z której części przysadki pochodzi owa substancya, to dawniejsze badania (Howell) wskazywały, że czynnymi fizyologicznie są wyciągi z części nerwowej przysadki, podczas gdy W3*ciągi z części przedniej nie wywołują żadnego swoi-

Fizyologia człowieka II.

36