Magazyn6 1401

910

METALE I METALURGJA

zyjne kierowanie temi przebiegami i otrzymanie najwyższych gatunków stali.

Zlewki stali otrzymane tą lub inną metodą idą do dalszej przeróbki w hutach w t. zw. oddziałach walcowni, kuźni hutniczych, prasowni i t. p.

Podłmdową przemysłu hutniczego jest przemysł górniczy, a przedewszystkiem węglowy wraz z koksownictwem i kopalnictwo rud żelaznych, często ściśle zespolony z przedsiębiorstwami hutniczemi. W roku 1938 polskie hutnictwo żelazne zmieniło swoją formę organizacyjną, zastępując po 18 latach istnienia „Związek Polskich Hut Żelaznych" — „Naczelną Organizacją Hut nictwa Żelaznego", której statut został zatwierdzony przez, Ministra. Przemysłu i Handlu. Statut stwierdza, że zadaniem Naczelnej Organizacji Hutnictwa jest wytworzenie warunków harmonijnej współpracy wszystkich czynników zainteresowanych w produkcji i zbycie wytworów hutnictwa żelaznego i wysuwa cały szereg bezpośrednich zadań, które ma rozwiązać organizacja, a między innemi: inicjowanie i współdziałanie w akcj i poszukiwawczej rud żelaznych, dostosowanie zakładów hutnictwa żelaznego do potrzeb obronności kraju, opracowanie ogólnych programów inwestycyjnych w hutnictwie Żelaznem i uzgadnianie ich w poszczególnych przedsiębiorstwach; czuwanie nad zagadnieniem gromadzenia zapasów i racjonalnego wykorzystania krajowych źródeł zaopatrzenia, inicjowanie podziału pracy pomiędzy poszczególnemi przedsiębiorstwami i popieranie ich specjalizacji, podniesienie spożycia krajowego oraz eksportu wytworów hutnictwa żelaznego i szereg innych zadań charakteru organizacyjnego, handlowego i technicznego.

Do Naczelnej Organizacji Hutnictwa należą huty wchodzące w skład Związku Polskich Hut Żelaznych, huty zaolziańskie, a także zaliczone być muszą Zakłady Południowe w Stalowej Woli.

W roku 1938 wytwórczość hutnictwa żelaznego w Polsce wynosiła według poszczególnych działów produkcji następujące ilości tonn (w nawiasie dane za rok 1937):

surówki 966 907    (724 292)

stali    1 550 967    (' 451 665)

walcowni r 220451    (1163448)

Liczby odnoszące się do 1938 mogą ulec niedużej modyfikacji po dokładnem zamknięciu statystyki hutniczej (pisano w styczniu 1939); w produkcji walcowni nie uwzględnione są różne wyroby wydziałów dalszej przeróbki (kuźnie, prasownie i t. p.) z wyjątkiem rur stalowych. Wytwórczość ta w 1937 wynosiła około 185 tys. tonn. Z tych cyfr ustalić możemy, że średnie zużycie żelaza na 1 mieszkańca w Polsce w 1937 wyniosło 26,8 kg, wobec 21,2 kg w 1936 i przy średniej światowej w 1937 — około 60 kg (łącznie z krajami Afryki, Australji, Polinezji i t. p.). Zestawienie tych cyfr od-zwierciadla nasze możliwości potencjalne w tym kierunku.

Dla zobrazowania miejsca naszego w ogólnoświatowej wytwórczości surówki i stali podajemy tabelę 1.

Tabl 1.

		Surówka				Stal
Kraje	1913		1937		1913		'937
	tys. tonn	%	tys. tonn	%	tys. tonn	%	tys. tonn	%
Razem.....	78.9		103,5	_	76.6	_	'35.3	—
St. Zjednoczone A. P.. Niemcy (łącznie	3C5	39,9	37,7	36,4	31,8	41.5	5'.4	38.0
z Saarą).....	12,3	*5.6	*5,9	'5,4	14,0	18.3	'9,8	'4-7
Z. S. S. R . . .	4.2	5.3	'4,5	14,0	4.4	5.8	'7.8	'3.'
Anglja.......	10,4	13.2	8,6	8.3	7,8	10,2	'3.4	9.9
Francja......	9.*	".5	7,9	7-7	7.0	9.1	7.9	5.8
Japonja ......	0,2	o,3	2,8	2,7	0,2	0.3	5.8	4.3
Belgja.......	2.5	3,2	3.8	3.7	2,5	3.2	3.9	2.9
Luksemburg ....	2,5	3.2	2,5	2.4	1.3	'.7	2.5	1,8
Czechosłowacja . . .	1,2	1,6	*-7	1,6	1,2	1,6	2.3	'.7
Italja.......	0.4	0,5	0,8	0,8	0,9	1,2	2,2	1,6
Polska.......	1.03	*,3	0,7	0,7	'.7	2,2	'.5	1,1