187
krężny, okryty plewinkami błoniastemi. Znamiona -bczprzy-rosteczkowe. Ziarnczaki obłe lub bardzo tępo-4ścienne, krć-sowane lub gładkie. Puch już żaden, już jakby króciuclina błonka wieńcząca ziarnczak, już jak uszka z boku i ku tyłowi położone.
Gat. 1. R. włoski lub rzymski [A. nobilis Lin.]. W- t. 187.— Ziele trwałe. Kłąb ukośny, z wielu korzonkami włóknistymi. Łodygi liczne, podnoszące się, do 12" długie, gęsto- i naprzemianlegle-gałęziste, obłe, krćsowane, dołem nagie a górą miękkowłosiste. Liście naprzemianległe, bezogon-kowe, zbliżone, 3 razy pierzastodziclne —- w łatki krótkie, równowązko-szydłowate, prawie-nagie lub ledziuchno omszone i ztąd szarawo - zielone. Koszyczki pojedyncze na końcach gałęzi, na szypułkach 3calowych zgrubłych w końcu i miękkowłosych; z kielichokryw łatkami omszonetui, w brzegu i w wiórzchołku biało-błoniastemi i przejźrzystemi; z kwiatkami środka żółtymi, a promieni białymi i nierówno-3zębny-mi. Ziarnczaki przewrotnie-jajowe, z jednego boku 3żeber-kowe; na osadniku ostrokrężnie wydłużonym, pełnym; o ple-winkach tępych, zielonawych w grzbiecie, nadzwyczaj nieznacznie 2 razy piłeczkowanych.— Dziki rośnie w Europie południowej, po suchych i trawiastych pagórkach oraz po piaskach; uprawny zaś po ogrodach w umiarkowanój: kwitnie od czerwca do września.
Używanymi są w lekarstwie kwiaty Iiumianka włoskiego — flores Cbamomillao romanse v. Chamaemeli nobilis, jako przeciwzimniczne, wzmacniującc żołądek, uspakajające kurcze,— ale zawsze powszechniej na południu i zachodzie; gdyż u nas miejsce ich zwykle zastępują kwiaty Rumianka pospolitego.
RODZAJ 161. PierHciennih [Anncyclus Pers.].— Koszyczek wielokwiatkowy; kwiatki promieniowe języczko-wate a czasem i rurkowate, żeńskie lub płonne; a środkowe rurkowate, w kraju zgrubłym 5zębne. Kielichokrywa prawie-dzwonkowata, niewieloszcregowa i krótsza od kwiatków. Osadnik ostrokrężny lub tćż wypukły, plewinkowy. Korony z rurką z przodu ściśnioną, 2skrzydcłkową, bez przyrostecz-ków. Główki bczogoniaste. Znamiona środkowe bezprzyro-steczkowe. Ziarnczaki płasko ściśnione od przodu, całko- i szćroko-skrzydłe. Puch krótki, ząbeczkowaty, tylno-boczny i stanowiący przedłużenie skrzydełek.
Gat. 1. P- lekarski [A. officinarum IIayne.J, u dawnych Ziela zębne. W. 1. 188.— Ziele roczne: którego— korzeń pionowy, wrzecionowaty, do 9" długi a '/3" gruby, zrzadka włóknami pokryty; łodyga do 1’ wzniesiona, obła, nieco-ką-towata przez lekko zbiegające liście , od samego odziomka wydająca liczno gałęzie — pozakończane pojedynczymi koszyczkami; liście naprzemianległe, prawie bezogonkowc, pić*