Magazyn639

Nr. 51

Opis ras i odmian

35

Koza sandomierska.

Koza sandomierska podobna do poprzedniej, przeważnie o umaszczeniu łaciatym, dość duża, zawsze rogata, o kształcie rogów jak poprzednia, o długim włosie i gęstym podszyciu, dobrej mleczności, odporna, dostosowana do życia w prymitywnych warunkach.

Koza

śląską.

Koza śląska występuje przeważnie jako biała bezro-ga odmiana o dość krótkim uwłosieniu, powstała wskutek wieloletniego dopływu krwi ras szwajcarskich; jest to koza o beczkowatym tułowiu, osadzona na nieco krótszych nogach, niż saaneńska, od której odróżnia, się też budową czaszki. Kozy śląskie odznaczają się na ogół dobrą mlecznością, a w szczególnych wypadkach mleczność ich bywa nawet bardzo wysoka.

Kozy śląskie białe, podobnie jak i kozy niemieckie białe, o których będzie mowa dalej, cieszą się dużym uznaniem ze strony użytkowców kóz ze względu me tylko na swą wydajność, ale również na swą odporność. Posiadacze tych zwierząt chowają je w warunkach niekiedy bardzo prymitywnych, wypasy posiadają bardzo ograniczone, koźlęta wychowują z nadmierną oszczędnością. Niemniej jednak wiele kóz tamtejszych zakupują użytkowcy z innych województw, uważając je częstokroć za saaneńskie.

Śląska Izba Rolnicza uznała białą kozę śląską za materiał odpowiadający tamtejszym warunkom hodowli, a więc zasługujący na poparcie i rozpowszechnienie.

2. KOZY ALPEJSKIE.

a) CHARAKTERYSTYKA KOZ ALPEJSKICH.

Kozy alpejskie znane są ze swej mleczności nie tylko w Szwajcarii oraz przyległych do niej okręgach Frań- uwagi cji, Niemiec i Austrii, ale i w innych krajach, których ludność zajmuje się chowem kóz, nie wyłączając nawet krajów północnych. Jedynie niektóre z ras południowych mogą dorównać kozie alpejskiej pod względem wydajności mleka i rzadko ją przewyższają. Nadto kozy alpejskie odznaczają się piękną budową i wzrostem. Wskutek tego już od dawna zainteresowano się tymi zwierzętami i w drodze systematycznego doboru ustalono liczne ich odmiany. Prot. Anders wyodrębnia aż 18 odmian kozy alpejskiej. Wśród tych ostatnich najwięcej wszelako są znane: saaneńska, toggenbur-ska, sarnia, harceńska, alpejska sroka i inne. Odmiany te są znane wśród użytkowców kóz częściej jako samoistne rasy. W literaturze fachowej spotykamy najczęściej opisy kozy saaneńskiej, ja*ko najbardziej spośród kóz alpejskich popularnej w Europie środkowej. Znani autorzy i hodowcy, jak: Paul Diffloth, prof. A. Dechambre, Joseph Crepin, kwalifikują zarówno kozy białe szwajcarskie, jak też kozy ciemno umaszczone oraz łaciate, jako odmiany rasy alpejskiej.