Nr. 51 Opis ras i odmian 37
Średnia waga waha się około 60 kg. Wysokość w łęku wynosi od 75 do 85 cm, długość ciała około 120 cm (P. Diffloth). Należy mieć na uwadze, że przytoczone liczby dotyczące wagi, wysokości i długości zwierzęcia należy traktować raczej jako orientacyjne, lecz bynajmniej nie jako bezwzględne. Przy ocenie capów, jako rozpłodników, w rachubę wchodzą nie tylko cechy budowy, ale nadto potrzebne są wiadomości o ich pochodzeniu i potomstwie.
Do wad wzorca zalicza się: błędy budowy, za długa lub za gruba sierść, zbyt silny zapach, anormalnie rozwinięte organy rozrodcze, zbyt wysokie nogi.
Umaszczenie tak kóz, jak i capów rasy alpejskiej bywa różne: a) wszystkie odcienie maści rudej i ryżej z ciem- Umaszczenie. ną głową i ciemną pręgą wzdłuż grzbietu, ciemnymi nogami i ogonem; b) jasno lub ciemnopopielate z czarnymi nogami; c) czarniawe lub czarne; d) cielisto - żółtawe; e) białe, f) czarno i czerwono - srokate; g) wszelka inna maść z białą, czarną lub żółtą szyją.
Kozy alpejskie na ogół szybko dojrzewają, a przy należytej pielęgnacji rozrastają się wspaniale, stanowiąc Użytkowość, typ zwierzęcia o cechach znamionujących dobrą konstytucję, ruchliwość i żywotność. Nieraz spotyka się w Szwajcarii kozy alpejskie, osiągające ponad 70 kg wagi i ponad 80 cm wysokości. Wydajność mleczna tych kóz bywa również bardzo wysoka. Na ogół kozy tej rasy dają rocznie od 600 do 900 litrów mleka, w wyjątkowych zaś wypadkach mleczność bywa znacznie większa, gdyż przekracza 1200 litrów (Crepin). Częstokroć dzienny udój dosięga 5 — 6, a nawet 8 litrów u kóz odpowiednio wyselekcjonowanych.
b) ODMIANY KÓZ ALPEJSKICH.
1) Koza alpejska sarnia.
Spośród różnorodnych odmian kóz alpejskich (Rein-gemsefarbige Ziege, Chamoisees) zasługuje na wyróż- Rozpowszechnienie odmiana umaszczenia brunatnego, zbliżonego do nienie. sarniego. Odmiana ta nosi najczęściej miano rasy alpejskiej i posiada licznych zwolenników zarówno we wszystkich kantonach Szwajcarii, jak też we Francji, Niemczech i Włoszech, dokąd kozy te dość często importowano. We Francji alpejskie kozy sarniej maści noszą różne nazwy w zależności od miejsca rozpowszechnienia. Wiele materiału krajowego nosi tam również ślady domieszki kozy alpejskiej odmiany sarniej.
Kozy alpejskie brunatne odznaczają się silną, zwartą budową i wydatnym wzrostem. Głowa ich jest dość krót- Wzorzec, ka i lekka, szyja krótka, pierś szeroka i głęboka; grzbiet prosty, krzyż krótki, wąski; nogi suche, kość dość cienka, racice twarde, zwarte.