page0075

R. LYII. O poznaniu aniołów w odniesieuiu do rzeczy materjalnych 67

przeszłe i przyszłe nie jednakowo się mają do idei. Te bowiem rzeczy, które są obecne, mają naturę, przez którą upodabniają się ideom znajdującym się w umyśle anioła; i w ten sposób przez nie mogą być poznane. Lecz te, które są przyszłe, jeszcze nie mają natury, przez którąby się do nich upodobniły. Zatem nie mogą być przez nie poznane.

Odpowiedź na czwarty zarzut. Rzeczy odległe co do miejsca, istnieją już w przyrodzie i uczestniczą w jakiejś idei, której podobieństwo jest w anieie, to zaś nie jest prawdą o rzeczach przyszłych, jak to powiedziano (w odpow. na 7). I dlatego niema podobieństwa.

§ 4. CZY ANIOŁOWIE POZNAJĄ MYŚLI SERC.

Do czwartego paragrafu tak przystępujemy:

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że aniołowie poznają myśli serc. Mówi    bowiem Grzegorz    w Morał, o    owych słowach

Joba XXVIII, 17,    Nie zrów łaźnią    złoto    ani kryształ, że wtedy

to znaczy w szczęściu zmartwychwstających jeden będzie tak widoczny dla drugiego, jak sam dla siebie, a gdy się widzi umysł każdego, zarazem i sumienie się przeniknie. Lecz zmartwychwstający będą podobni aniołom, jak to widzimy u Mat, XXII, 30. Zatem jeden anioł może widzieć to, co jest w świadomości drugiego.

Zarzut drugi. Oprócz tego, jak się mają kształty do ciał, tak się mają idee poznawcze do rozumu. Lecz zobaczywszy ciało, widzi się jego kształt. Zatem zobaczywszy substancję rozumną, widzi się    ideę poznawczą,    która    w niej    istnieje. Zatem

gdy anioł widzi    innego anioła, a    także    duszę,    wydaje się, że

może widzieć myśl jednego i drugiej.

Zarzut trzeci. Oprócz tego, to co jest w naszym rozumie, jest podobniejsze do anioła niż to, co jest w wyobraźni, ponieważ tamto jest rozumiane w czynie, a to tylko w możności. Lecz to co jest w wyobraźni, może anioł poznawać, jako rzeczy cielesne, gdyż wyobraźnia jest władzą ciała. Wydaje się zatem, że anioł może poznawać myśli rozumu.

Lecz przeciwnem jest, że to co jest swoistą właści wością Boga, nie jest właściwem dla anioła. Lecz poznawać

5*

http://rcin.org.pl