R. LV1I. O poznaniu aniołów w odniesieniu do rzeczy materjalnych 69
w aniołach. A jednak jasność ciała będzie przedstawiać jakość umysłu, odnośnie do stanu łaski i chwały. I tak jeden będzie mógł widzieć umysł drugiego.
Odpowiedź ńa drugi zarzut. Chociaż jeden anioł widzi idee poznawcze drugiego, przez to, że sposób idej poznawczych ustosunkowywuje się co do większej i mniejszej powszechności, do szlachetności substancyj, me wynika stąd jednak, że jeden poznaje, w jaki sposób drugi używa owych idej poznawczych, rozważając je w czynie.
Odpowiedź na trzeć / zarzut. Pożądanie cielesne nie jest panem swego czynu, lecz idzie za naciskiem innej jakiejś przyczyny cielesnej lub duchowej. Ponieważ więc aniołowie znają rzeczy cielesne i ich właściwości, mogą przez to poznawać to, co jest w pożądaniu i w dostrzeżeniu wyobrażniowem bezrozumnych zwierząt, a nawet ludzi, o ile u nich czasem pożądanie zmysłowe przechodzi w czyn, idąc za jakiemś wrażeniem cielesnem, jak to zawsze dzieje się u zwierząt. Jednak aniołowie nie koniecznie poznają poruszenia pożądania zmysłowego i dostrzeżenie wyobraźniowe człowieka, o ile je wzbudza wola i rozum, ponieważ nawet niższa Część duszy uczestniczy w pewien sposób w rozumie, jak posłuszny rozkazującemu, jak powiedziano w I Ethic. — Nie wynika jednak, że gdy anioł poznaje co jest w pożądaniu żmysło-wem lub wyobraźni człowieka, poznaje to, co jest w rńyśli lub woli, ponieważ rozum i wola nie podlegają pożądaniu żmysło-wemu i wyobraźni, lecz mogą ich używać rozmaicie.
§ 5. CZY ANIOŁOWIE POZNAJĄ TAJEMNICE ŁASKI.
Do piątego paragrafu tak przystępujemy:^
Zarzut pierwszy. Wydaje się, że aniołowie znają tajemnice łaski. Z pośród wszystkich bowiem tajemnic najznamienitszą jest tajemnica Wcielenia Chrystusa. Lecz tę aniołowie znali od początku, mówi bowiem Aggustyn V sap. Gen. adLitt. (cap. XIX), że tak była owa tajemnica ukryta w Bogu przed wiekami, iż ją jednak znały książęta i moce wśród niebian. 1 mówi Apostoł I Tym. 111, 16, że okazała się aniołom owa wielka tajemnica pobożności. Zatem aniołowie znają tajemnice łaski.
Zarzut drugi. Oprócz tego, przyczyny wszystkich tajern-