page0081

Schall — Scharff    73

aterwath. Ostatnia jego komedyja Knopf und Flausrock, miała wielkie powodzenie. Umarł r. 1833.

Schaller (Antoni), malarz historyczny, syn robotnika w fabryce porcelany, w r. 1772 w Wiedniu. W rękodzielni, dyrektor Niedermayr spostrzegłszy talent jego, poruczył mu malowania na porcelanie i nie zaniedbał kształcić go w malowauju olejnem. Obrazy jego, dosyć liczne, treści historycznej i mitologicznej, zdobią kościoły i muzea. Zmarł r. 1844. — SchallCF (Jan), brat poprzedzającego, urodzony 1777 r., pracował również w rzeczonej rękodzielni porcelany i gdy jako plastyk zrobił odlew Filokteta, wysłano go r. 1812 do Rzymu dla dalszego w rzeźbiaistwie kształcenia, a po powrocie do Wiednia w r. 1823, dano mu posadę professora przy akademii. Zmarł r. 1847. Najcelniejsze z jego posągów są: Bellerofon z Chimerą w ogrodzie cesarskim; Andrzej Ilofer dla Insbruku; S. Małgorzata (statua przy fontannie); Cesarz Franciszek / dla Stanisławowa w Galicyi; Wenus z karraryjskiego marmuru i t. d.— Schaller (Ludwik), syn Antoniego, urodzony r. 1804 w Wiedniu, pierwsze nauki plastyki w tamtejszej pobierał akademii. Otrzymawszy nagrodę za posąg Perseusza, udał się r. 1828 do Munichu, gdzie znakomite wykonał roboty, jako to: fryzy dla dwóch sal Pinakoteki, rzeźby i fryzy dla akademii w Karlsruhe (igrzyska Olimpijskie), rzeźby frontonu muzeum w Peszcie, model do pomn-ka dla cesarza Franciszka (uwieńczony nagrodą, lecz nie wykonany), posągi Promoteusza i F 'djasza dla nisz Glyptoteki w Munich, wiele nagrobków i popiersi (w części dla Walhalli), posąg Heidera dla Weimaru (1850 r.) i mnóstwo statuetek sławnych poetów.    *

Schalter (Jerzy), ob. Sabinus Jerzy.

Schampach (herb), na tarczy lew na dwóch tylnych nogach stojący, z ogonem na grzbiet zadartym, w lewą stronę zwrócony. W dwóch przednich łapach trzyma na łodydze różę rozwiniętą.

Schannat (Jan Fryderyk), historyk niemiecki, urodził się r. 1683 w Lu-xemburgu, nauki praw^rne ukończył w uniwersytecie w Lovanium, a będąc adwokatem w Mechlinie, zajmował sio pilnie pracami historycznemi. Pierwszem dziełem o historyi hrabiego Mansfelda (Luxembnrg, 1717), zyskał wielką wzię-tość. Powodowany zamiłowaniem historyi, żeby niedoświadczać przeszkód, wstąpił do stanu duchownego i był powołany do wykładu ulubionego sobie przedmiotu w sławnem opactwie Fuldy. Tu korzystając z szacownych dokumentów miejscowego archiwum, wydał kilka dzieł o tern opactwie, między in-nemi Analecfa fułdensia, ąuibus [eminarum successio Łam in fuldensibus, quam ccclcsiastms beneficiis aliis clarissime demonstratur (Strasburg, 1727); Historia Fuldensis (Frankfurt, 1729; tomów^r 3, in fol.); Historia episcopatus Wormatiensis (1734, tomów 2, in fol.); Vindimiae litterariae, hor est, vete-rum monumentorum ad Germaniam sacrum praecipue spectanfium coPcctio (1723, tomów 2 in folio); Corpus traditionum fuldensium, ab anno 744 ad annum 1323 (Lipsk, 1724, in fol.). Powołany przez arcybiskupa Pragi, Schannat odbył podróż do Włoch dla zbierania materyjałow do historyi Niemiec, których bardzo wiele zebrał w biblijotekach ambrozyjańskiej i watykańskiej, w Me-dyjolanie i Rzymie, oraz pisał historyje soborów w Niemczech: Concilia Ger-maniae (Coloniae, 1769, tomów 2, in fol., kontynuowane przez Hartzheima). Wydał także po francuzku Historyje domu palatyńskiego (1710), którą poprzedził pochwałą historyczną autora la Barre de Beaumarchais.    L. R.

Scharff (Gottfried), astronom, rodem z Torunia. Wykonał apparat przedstawiający dokładny systemat teoryi Kopernika i jeździł z nim po Niemczech,