page0227

R. LXX.

O dziele upiększenia odnośnie do czwartego dnia

219

widzimy, że inne skutki mają promienie słońca, a inne promienie księżyca, i tak dalej. 1 z powodu tego określenia mocy mówi Dionizy w IV cap de Div. Nom., że światło słońca, które najpierw nie było uformowane, otrzymało formę czwartego dnia.

Odpowiedź na trzeci zarzut. Według Ptolomeusza, ciała świecące nie mają stałego miejsca w sferach, lecz mają ruch własny poza ruchem sfer. Stąd mówi Chryzostom (tamże), że nie dlatego się mówi, że je utwierdził na sklepieniu, iż tam są umieszczone, lecz ponieważ rozkazał, by tam były, jak umieścił człowieka w raju, aby tam byl. — Lecz według zdania Arystotelesa gwiazdy stale są utwierdzone w orbitach, i poruszają się w rzeczywistości tylko ruchem orbit. Jednak ruch ciał świecących dostrzega się zmysłem, ruchu sfer się zaś w ten sposób nie dostrzega. Mojżesz zaś zniżając się do prostego ludu, opisuje to, co jest widocznem dla zmysłów, jak powiedziano (R. LXVIII, par. 3).

Jeśli zaś sklepienie, uczynione drugiego dnia różni się z natury od tego sklepienia, w którem tkwią gwiazdy, chociaż tego zmysłami, które, jak to powiedziano, są oparciem dla A4ojżesza, nie można rozróżnić, argument ten upada. Sklepienie zaś w swej niższej części zostało uczynione drugiego dnia. W wyższej zaś części sklepienia zostały umieszczone gwiazdy czwartego dnia, tak, że całość bierze się za coś jednego, odpowiednio do świadectwa zmysłów.

Odpowiedź na czwarty zarzut. Jak mówi Bazyli, stworzenie ciał świecących wyprzedza rośliny, by zapobiec bałwochwalstwu. Ci bowiem, którzy wierzą, że ciała świecące są bogami, mówią, że rośliny pierwotnie od nich pochodzą. Chociaż, jak mówi Chryzostom, jak rolnik współdziała przy powstawaniu roślin, tak też i ciała świecące współdziałają przez swoje ruchy.

Odpowiedź na piąty zarzut. Jak mówi Chryzostom, mówi się o dwóch wielkich, światłach, me tyle ilościowo, co odnośnie do ich skuteczności i mocy. Chociaż bowiem inne gwiazdy są większe ilościowo od księżyca, jednak skutek księżyca odczuwa się bardziej w niższym świecie. Wydaje się także większym od innych gwiazd dla zmysłów.

http://rcin.org.pl