page0025

17

Saturnin — Saturninus

(ci aniołowie, upadłszy po stworzeniu świata, podzielili się nim, a wtedy bóg żydów, otrzymał lud żydowski w podziale. Ale bóg żydów w spółce z innemi sześciu aniołami, chciał strącid istotę najwyższą,; wtenczas Chrystus odkupiciel przyszedłszy rzucił się na boga żydów i ocalił prawdziwe sługi istoty najwyższej, to jest tych, którzy noszą w sobie iskrę życia. Saturnin, czego nikt przed nim nie czynił, rozróżniał podwójny ród ludzi stworzonych przez aniołów, ród dobry i ród zły, odmiennej natury, i kiedy czarci przychodzą w pomoc złym, Zbawiciel miał przyjść w pomoc dobrym, zatracić złych i czartów. Djabeł nauczył ludzi żenić się i płodzić dzieci. Wielu członków sekty zażywało tylko pokarmu roślinnego. Proroctwa, podług Saturnina, pochodzą jedne od aniołów którzy stworzyli świat, drugie od szatana; szatan jest zresztą aniołem także nieprzyjaznym duchom stworzycielom świata, a szczególniej bogu żydów. Systemat Saturnina jest właściwie przygotowawczym do gnostycyzmu i manicheizmu. Wykładał go święty Ireneusz, w księdze przeciw herezyjom, autor księgi Philosophumena Origenis, i święty Augustyn w księdze o he-rezyjach.— Saturnin, albo Saturnill, filozof rodem z Antyjochii, ogłosił koło roku 115, błędy Menandra, głośnego gnostyka, układając w nowym porządku jego systemat o stworzeniu świata. Saturnin utworzył księgę jakoby napełnioną wyroczniami udzielonemi mu przez anioła, i twierdził że księgi Pisma świętego pochodziły jedynie z fałszywych natchnień szatana. Święty Epifani-jusz przytacza i zbija jeden po drugim wszystkie błędy Saturnina. Gnostyey, wyznający herezyję Saturnina byli zwani Saturnijanami, niekiedy też Menan-dryjanami, od wyżej wspomnionego Menandra, który był uczniem Symona czarnoksiężnika, także jak on Samarytanina; oba udawali że są wcieleniem istoty najwyższej i Messyjaszami, tudzież popisywali się znajomością czarnoksięstwa i mniemanemi cudami, silnie zbijani przez spółczesnych im apostołów.    L. R.

SatuminUS (Lucius Apvjejm), Rzymianin, był zaciętym nieprzyjacielem senatu, z powodu że jemu jako kwestorowi odjęto obowiązek zaopatrywania miasto Rzym w zboże. W r. 100 przed Chr. po zamordowaniu swego współzawodnika Aulusa Noniusza, zostawszy powtórnie trybunem ludu, wspólnie z pretorem Serwiliuszem Glauka i Kwestorem Sautejuszem, pouierany przez Maryjusza, piastującego wówczas po szósty raz godność konsula, wystąpił otwarcie przeciw stronnictwu senatu. Mianowicie przedstawione przez niego pntwo, w którem wnosił o nadzwyczajny podział gruntów między lud, zmierzało do zapewnienia mu przychylności pospólstwa, a zarazem do poniżenia senatu. Z senatu stawił opór przeciw temu prawu jedyny Qu. Caecilius Metel-lus Numidicus, który z tego powodu został przez zabiegi Saturnina na wygnanie skazany. Potem dokazał tego, że wraz z wyzwoleńcem Eąuitiusem, domniemanym synem Tyberiusza Graccha, otrzymał władzę trybuna na rok następny; później, gdy Cajus Memmius współubiegający się z Serwiliuszem Gla-nca o konsulat został przez ich popleczników na zgromadzeniu ludu zabity, zaczęli się sposobić do jawnego powstania. Wtenczas senat, stan rycerski i wszyscy prawi obywatele połączyli się przeciw wichrzycielom, a Maryjusz otrzymał nieograniczoną władzę celem przytłumienia zaburzenia. Saturninus ze swymi stronnikami w walce na rynku pobity, schronił się do Kapitolu, gdzie wkrótce był do poddania się znaglony. Lud zamordował niezwłocznie Serwi-liusza Glauca, a wkrótce potem Saturnina, Eąuitiusa, Saufejusa i innych w kuryi hostiiijskiej, gdzie byli więzienii. O morderstwo Saturnina był później przez Labiena senator Rabirius oskarżony.

EKCYKLOPEDYJA TOM XXIII.

2