page0843

835

Saletr&oy — Salicetti

Saletrany ob. saletra.

S&letroród ob. Azot.

Saletrzauy ob. Azot.

Salezy Ob. Franciszek Salezy.

Salfi (Franciszek), literat włoski, urodzony w Cosenza w Kalabryi r. 1759, mieszkał od roku 1788 w Neapolu, gdzie najpicrwej zyskał literacką, sławę przez dzieło swoje napisane z powodu trzęsienia ziemi w r. 1793 p. t. Saggio sui fenomeni antropologici relatim ai tremuoti amenuti nelle Calabrie 1793. Obok studijów filozoficznych i politycznych zajmował się także z upodobaniem poezyją dramatyczną. Gdy rewolucyja francuzka wywołała w Neapolu polityczne stronnictwa, jako podejrzany rządowi, schronił się do Genewy, a potem wystąpił w Medyolanie jako dziennikarz. Później był sekretarzem komissyi wychowania w rzeczypospolitej cyzalpińskiej, a gdy z Francuzami do Neapolu powrócił, został sekretarzem głównym tamtejszego rządu. Cofnął się znowu z republikanami w roku 1800 i w Medyolanie został nadzorcą wielkiego teatru, tudzież professorem filozofii i historyi w Brera. W r. 1807 otrzymał katedrę dyplomacyi, a w roku 1811 katedrę polityki. Po rozwiązaniu kiólestwa Włoskiego udał się do Paryża. Umarł na cholerę w Passy pod Paryżem 5 Września 1832. Jako kontynuator słynnej Guinguenego Ilistoire litteraire de VItalie (t. 11—14), wyszłej głównie po jego śmierci, znakomitej nabył sławy. Mniejszą ma wartość jego krótkie Resume de V histoire de la litterature ita-lienne, (2 tomy, Paryż, 1726; po włosku, Lugano, 1831). Na wzmiankę zasługują także jego Sulla Storia dei Greci discorso, (Paryż, 1817 roku, po francuzku 1822) i Saggio storico-critico sulki comedia ifaliana, (Paryż, 1829). Jego tragedyje i inne poezyje poszły w zapomnienie. Porów. Renzi Vie polilifjue et litteraire de Salfi, (Paryż, 1834).

Salgir, jedna z większych rzek w Krymie, wypływa z kamiennej pieczary u podnóża góry Czatyr-dah, o % mili od wsi Ajan; płynie z początku na pół-noco-zachód, przyjmuje z prawej strony rzeczkę Angaur pod wsią Szymską; następnie pod Sarabuzem zwraca się na północo-wschód i w pobliżu wsi Jeni-koj albo Diańskiej, przebiegłszy 20 mil, wpada do morza Gniłego (Siwasz). W lecie zawsze prawie wysycha między Sarabuzem a miejscem, gdzie się zbiega z rzeką Bijuk-Karasn, dalej płynie dwiema odnogami, z których południowa jest przekopanym kanałem. Dolinę Salgir strome góry opasują; z razu wązka, rozszerza się ona potem (od 200—300 sążni) ku miastu Symferopolowi; na całej tej przestrzeni pokryta owocowemi ogrodami, tudzież gajami leśnych drzew, głównie wielkich topoli.    J. Sa...

Salicetti (Aurelijusz), prawnik włoski, urodził się w Abruzzach w r. 1804. Po ukończeniu nauk pod sterem ojca, znakomitego matematyka i lekarza, obrał zawód sądowniczy. W r. 1828 otrzymał katedrę prawa cywilnego w liceum w Teramo, a następnie w uniwersytecie tegoż miasta, którą zajmował do roku 1848. Odtąd wszedł na drogę działań politycznych. Po ogłoszeniu ustawy w Neapolu, król powierzył mu tekę ministerstwa sprawiedliwości, lubo ją w dziesięć dni złożył, doznawszy przeszkód w należytem rozwinięciu zasad ustawą nadanych. Powtórnie na toż stanowisko powołany, Salicetti domagał się nowych rękojmi swobód swego kraju, a nie otrzymawszy takowych ponownie z ministerstwa usunął się. Odtąd przebywał w Rzymie i tu z wyborów zasiadł w parlamencie neapolitańskim. Po ogłoszeniu rzeczypospolitej Rzymskiej, mianowany członkiem rządu i viee prezesem zgromadzenia konstytucyjnego, w nakreśleniu ustawy i w organizacyi sądu.kassaeyjuego, czynny brał

53#