tpn 1 2214
7701

108

sk> z wojskiem koronnym pod Józełem Potockim w poczcie posiłków szwedzkich do Lwowa nadciągnął, przed którym hetmani zkoniederowanego wojska na Podole ustąpili (1708). Po złączeniu się lam hetmana Sieniawskiego z 20,000 Moskałów, pod wodzą jenerała Golca, opuścił Leszczyński, brzydzący się rozlewem krwi obywatelskiej, Ruś i powrócił nazad do Warszawy, gdzie niebawem i Karol XII. z Saksonii przybył, który uzupełniwszy ustalenie Stanisława Leszczyńskiego na tronie, z 35,000 wojska w’yruszył do Rosyi, zamyślając cara Piotra W., podówczas we Lwowie bawiącego, także z tronu złozyć. Po zdobyciu Grodna i zwyeięztwie pod Hołowczynem przeprawił się Karol przez Berezynę i przedsięwziął drogę prosto na Ukrainę, dla łatwiejszego połączenia się z Mazepą, hetmanem zbuntowanych Kozaków. Przezimowawszy tam i wsparty tylko szczupłemi posiłkami Zaporożców, wyruszył w marcu 1709 pod Pułtawę i to miasto obięgł. Piotr W. nadciągnął też w 70,000 wojska, i lokował się w pobliżu miasta, poczcm nz dopiero 8. lipea pamiętna bitwa między tymi dwo ma sławnemi mężami zaszła, w której Karol XII. zupełnie zbity i sam raniony, ledwie z 800 swoicb ucieczką do Turcyi się uratował August, o tej klęsce swego nieprzebłaganegu nieprzyjaciela odebrawszy wiadomość, zaniósł zaraz solenną pro-testacyę przeciwko traktatowi Allrandstadzkieinu, i wkroczył niezwłocznie z wojskiem saskim do Polski, z której Leszczyński do Pomeranyi szwedzkiej ustąpił Za pomocą jemu przy-chilnej parlyi i posiłków moskiewskich, w części dzisiejszej Galieyi az do r. 1711 bawiących, został teraz pomieniony traktat zupełnie skasowany a

1710.

August II znowu za prawego monarchy obwołany. Panował potem w Polsce aż do r. 1733., w którym 1. lutego w Warszawie w 63. i. wieku swego umarł. — Podczas tej pory wyniknęły z okazyi w Polsce bawiących wojsk saskich, i od tych nieznośne obchodzenie się z obywatelami polskimi, różne zatargi w kraju (1715), w śkutek których koufederaoya tarno-grodzka się zawiązała, i wojna domowa z uciemiężającymi Sasami wybuchła Wzruszeni tym nieszczęściem niektórzy senatorowie, złozyli w Lublinie radę dla przywrócenia spokoju (1716), która atoli żadnego skutku nie miała, albowiem Sasi mimo umowy ani z Zamościa ani też z Lwowa ustąpić nie chcieli, ale prowianty uciążliwe, jak gdyby to w kraju nieprzyjacielskim, ciągle wybierali. Aż dopiero r. 1717 został na sejmie warszawskim pokój pożądany przywrócony, poozein wojsko saskie do Saksoni ustąpiło, polskie zaś nowym cale kształtem uformowano; przy tym i wszelkie związki czyli tak nazwane konledcracyc skasowano. B 1720 ustąpiło tez za naleganiem stanów i wojsko losyjskie z krajów polskich, w którym od dziesięciu lat przybywało, ar. 1732 naostatek została za sta-