tpn 1 22483701

224 GEOGRAFIA FIZYI'Z' A ZIEM POL8KCIH

W dolinie źródłowej Laby znajduje się szereg stacyi, które się wiążą ze stacyami grzbietowymi; rzucą one światło na proces wzrostu opadu z wysokością.

O "o O	~X CO O 'Z	T3 C :=J {-H &D C	o o fi ⁱ-	o F -ai O s C CD O U C A	C3
o -G O	t3 <d Z	Zj -Q	O -G csl	,2 ~3 U. -5	-N3 .2
2h	&H	-h	ID	a
484 rn.	735 m.	922 m.	1284 m	1490 m.	1603 m

928 mm. 1378 mm. 1649 mm. 2086 mm. 1561 mm. 1319 mm

Wysokość

Opad

Wzrost opadu na 100 m.

-|-180mm. -f-145mm. -f- 122mm. —255mm. 210mm.

§ 6 Poziom najsilniejszych ooadów, suchość grzbietów.

Dolina Laby jest otwarta ku S, schronisko przy źródle znajduje się w rozległym kotle, zamkniętym od N stromemi ściankami głównego grzbietu, a leży tuż w pobliżu- grzbietu, ale jeszcze na stokach szczególniej stromej ścianki żebrowej, eksponowanej ku E i SE; schronisko nad śnieżnym kotłem znajduje się już na grzbiecie, w odległości około 13 km. od szczytu Śnieżki. Gwałtowny wzrost opadu w dolinie Łaby, najsilniejszy na całem terytoryum Karkonoszów, zwolna słabnie, ale aż do ścian kotła jeszcze potężny, powoduje w wysokości niespełna 1300 m. opad ponad 2000 mm., nieskonsta-towany nigdzie od Bałtyku do morza Czarnego. Od ścian kotła do grzbietu i szczytu stosunki doznają przewrotu, opad pomniejsza się gwałtownie. Ten proces jest niewątpliwie powszechny, a upewnia w tern przekonaniu fakt, że siedem stacyi górnych osad, położonych w różnie skierowanych dolinach, posiada przeciętny opad znacznie wyższy od opadu Śnieżki. Wysokość tych górnych stacyi waha się między 812 a 970 m. Pomniejszanie się opadu od pewnego poziomu ku górze nie ulega żadnej wątpliwości; grzbiety kulminacyjne są względnie suche, a temu wynikowi pragnąłbym przypisać ogólne znaczenie, tembardziej, że doświadczenia poczynione w innych krajach, równie za nim przemawiają. Pozostaje jednak wątpliwem, czy opad od wysokości około 1200 m. w górę maleje ze względów klimatycznych, czy morfologicznych. Klimatycznym byłby ten objaw wtedy, gdyby we wszystkich górach pewmej dziedziny klimatycznej opad wzrastał tylko do pewnej, przynajmniej w przybliżeniu stałej wysokości. Nieliczne tymczasem doświadczenia nasze zdają się przemawiać za tern, że wysokość poziomu najsilniejszych opadów w górach stoi w prostym stosunku do wysokości gór. Oto kilka wyhików dotychczasowych poszukiwań: