G4
cywilizacja; gdyśmy się mniemali w pustyni, witamy się niespodzianie zc społecznym światem.
Jakoż niubawnie przybywa się do Lansłebourg ostatniej sabaudzkiej wioski, leżącej już u stóp tego alpejskiego szańca, dzielącego Sabaudyą od Piemontu, Włochy od Europy.
W Laiiilebourg drugie tyle zaprzęgcją do powozu koni. Tam się zaczyna droga wspinać na wierzchołek góry Cenis.
Lubię góry; lubię myśl w dzikie ich zapuszczać jaskinie, lub skrzydła jej przypiąwszy, puścić ja na te jej szczyty co w obłokach giną, i znów czasem nad niemi harde pokażą czoło; lubię zachwycać się ich surowemi, ich dziwacznemi obrazy; a mbo po niejakim czasie dusza moja tęskni za przestrzenią, za zieloną niwą—jednak smutno mi było żegnać się z Alpami, z temi moich ukochanych Karpat starszemi siostrami.
Góra Cenis między najwyższe się liczy. Nieraz słyszałam dla nićj podziwu i uwielbienia okrzyki. I ja też gotowa byłam mego dla Alp hołdu ostatnią złożyć jćj daninę. Pocieszałam się myślą iż z jćj szczytu, jeżeli z |ednej strony ostatnie poszlę Alpom pożegnanie, z drugićj powitam Włochy, tę ziemię wybraną, klassy-czną, to estetyczne jej niebo, jćj słońce i kwiaty! Ze gdy mnie opuszczą Ruisdhala piękności, Claude Laurrain mi otworzy swego królestwa bramy.
Ale jak to ci już, mówiłam, gdy marzę niebo, najczęściej mnie napotyka zawód.....I ten raz tak się właśnie stało.
Góra Cenis wcale memu oczekiwaniu nie odpowiedziała. Jest naga, prozaiczna całkiem. Droga ją przecinająca p'ęknd, szeroka, wygodna, z Nrpoleona rozkazu w trzech miesiącach dokonaną została. Lecz nie widać w nićj, jak na Simplonie, walki człowieka z natury potęgą; owszem, zdaje się, że ją zrobiono właśnie dla tego, iż przez taką bez żadnych kaprysów górę łatwiej niż gdziekolwiek w tamtych okolicach przeprowadzić ją było można. Wnosić nawet wolno, iż gdyby Napoleon znał górę Cenis zanim przedsięwziął Sunpbn dziurawić, b‘łhy się wcale Simplonu nic tykał. Acz takie podwójne przejście przez Alpy znaczuie koramumkacyą ułatwia, w porównaniu jednak kosztu i trudów może się zwać zbytkiem, tćm hardziej iż handel morzem do Włoch trafia.