85
Każdy poczcmistrz przepisuje prawa, każdy wedle kaprysu podnosi poprzedniej stacyi cenę, tak iż ta w końcu do kilku ludwików dochodzi; a ntćma dokąd przeciw nadużyciu temu się odwołać.
Gdy poczfmistrza chciwość już nasycona i skończone z nim spory, czeka jeszcze większa chciwość i głośniejsza jeszcze napaść poeztylionów. Jest już w tej mierze tajne raz na zawsze między pocztinistrzem a pocztyhonem przymierze. Ci bowiem, otrzymawszy hojny tryngielt, milczą chocby nijdłużćj, dopóki nie zaprzęgą koni. Dopićro gdy pojazd ma ruszyć, zaczynają drugie tyle, lub trzy, cztery razy tyle wymagać, chwytają za cugle, nie puszczają powozu, a pocztmistrz spokojnie na zegarek spogląda i mówi. że po upłyniuiiych pięciu minutach ma prawo do podwójnćj za konie opłaty. Wówczas na wszystko przystać trzeba. Lecz na drugićj stacyi też same podstępy, taż sama wrzawa.
Częstokroć jeszcze brak koni podróż przedłuża; a gdy ta przygoda w nocy się trafi, trzeba ją w pojeździe strawić. Oberże bowiem we Włoszech bardzo niewygodne i brudne, a i te jeszcze rzadko obok poczty się napotykają (*).
Otóż bywają chwile, pośród estetycznćj Italii gdzie poezya życiem, iż nasze ary tmetyczne kraje, za swemi liczbami i cyrklem, żałować się dają!
Gdy nas opuściły wdzięczącćj się natury pieszczoty, napotykamy jej bogactwa, jej skarby, i duszy także ludzkićj skarby.
Zbliżając się do Luki, niepodobna ominąć Carrary i tych sławnych skał marmurowych, z których łona powstał S. Piotr rzymski, tyle innych świątyń; z których tyle bohaterów, bajecznych bogów i bajecznych sław' się zrodziło lub uwieczniło.
Carrara obok najobfitszych i najsławniejszych swą pięknością karyer, ma całą ludność artystów. Około sto okrętów do roku na wszystkie krańce świata marmur jćj rozwożą, a w jej okręgu 1200 robotników codziennie go obrabia. Takto skaliste niepło-
(') Ogólnie też we Włoszech używają furmanów, vettarynami tam zwanych. Om już wiedzą gdzie lepsza zna|dują się karczmy Podejmują się nawet żywienia podróżnych. Ale wiozą nieskończenie długo. Bo w górzystym, kraju, jedne konie inaczejby nie wytrwały.