WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH519 I

503

w pobliżu morza Tlatskanaiowie, oraz ludy Umpkwa i Hupak. Więcćj na południe, na wschód od Kolorado, na płasko wzgórzu Nowego Me* xiku, osiedliła się czerń athabaskijskich Navajos, a nawet groźni Apasze, przebiegający przestrzeń pomiędzy zachodnim Kolorado aż do mexikańskieh ziem Chihuahua i Coahuila, należą jeszcze do tćj samej gromady ludów. Nakoniec istnieje jeszcze na północ od ujścia Kio grandę del Norte horda * Atabasków, zwana Lipa-ni, tak, że obszar przez te ludy zajmowany po za kręgiem podbiegunowym się rozpoczyna i aż do mexykańskiej zatoki sięga.

Począwszy od gór skalistych, w dziedzinie źródeł rzeki Missouri, aż do atlantyckiego oceanu pizedewszystkiem zaś w północnych stanach Unii amerykańskiej, _cna wschód od Mississippi, mieli niegdyś, w czasach odkrycia Ameryki, Algonkinowie swe siedziby. Na zachodnim krańcu ich obszaru mieszkali Czarnonogi, brzegi wyższego jeziora zajmowało pokolenie Oszibwe. przestrzeń na południe i zachód od zatoki hudsońskiej Knistino’sy czyli Kri, a na wschód od Mis-sissippi należące do Algonkinów pokolenie Leni Lenappe, należące do związku pięciu ludów, obejmującego Delawarów i Mohikanów. Ich językowi zawdzięcza geografia nazwy, jak: Massachusets, Konnektikut, Allegliany, Sayannah, Mississippi. Do Algonkinów należą wreszcie i następne więcśj znane pokolenia jak Susąuehannok, Pamptiko, Sza-wano czyli Szawuie, Illinois, Sauk, Musąuakkie czyli lisy, Menomen-nie czyli ludy dzikiego ryżu.

Ludową niejako wyspę, przez Algonkinów zewsząd otoczoną, stanowiła trzecia gromada, t. z. Irokezi w Kanadzie. Około r. 1700 utworzyły ludy Seneka, Kayuga, Onondago, Oneida i Mohawk związek pięciu ludów, do którego w r. 1712 i szósty, Tuskarora, przystąpił. Huroni czyli Wyandofowie, spowinowaceni z Irokezami językiem, żyli jednak z owym związkiem w ustawicznej wojnie. Dawmićj używali od spokrewnionych hord zaszczytnego miana: „ojcowie.⁴¹ Zwyciężeni musieli się zgodzić na przyznanie innym pokoleniom Trokezkim miana: „starszych braci.'⁴ Irokezi przyznawali również i Delawarom, których wszystkie inne ludy „dziadkami⁴⁴ witali, na mocy układu z r. 1591 tylko godność „wmjów.'⁴

Czwattą gromadę stanowiło pokolenie D ak o ta, czyli „siedm radnych ogni⁴*,, znane lepiej pod przezwiskiem Sioux. W granicach państwa Zjednoczonych Stanów zamieszkują oni niwy stepowm pomiędzy górami skaiistemi a rzeką Mississippi, na południe zaś aż do Ar-kanazas. Do nich należą ludy Assiniboin, Winebago czyli Winipeg,

http://rcin.org.pl