29

EU U? ^)^łf\ J\ D D S? ^    & Limit wydruku: O

- iLibrary Keader

Strona 29/228

£1 © © © & w

U. Shijbf poltcyjne w Pcisce w dtóte rtłcfm ustrcj^o polc>vai><h w drugiej połowie XVII Mleku

Tego rodzaju cyklicznie organizowane akcje nie przynosił)' spodziewanych skutków, gdyż po krótkim c/asie żebracy powracali do swojego stałego zajęcia. Próby znalezienia im stafcj pracy również kończyły się fiaskiem, ale z innych powodów. W latach 1784-1786 Departament Policji przy pomocy Towarzystwa Dobroczynności finansował tzw. Dom Ubogich, który stanowił miejsce zatrudnienia osób żebrzących. Na skutek malwersacji głównego organizatora, barona Le Fort, przedsięwzięcie zakończyło się niepowodzeniem.

Nic tylko dbałość o dochody i stan sanitarny należały do obowiązków urzędników Departamentu Policji. Nadzór nad miastami obejmował też problematykę urbanistyczną i architektoniczną. Podjęto próbę uporządkowania chaotycznego i niedbałego rozwoju budownictwa mieszkalnego polskich miast. Zamiast żywiołowego budownictwa zamierzano wprowadzić planowanie urbanistyczne, zwracając uwagę na wygląd rynków i centralnych placów. Wydawano polecenia rozbiórki walących się i szpecących miasto budynków. Te kompetencje Departamentu przypominają współczesne obowiązki nadzoru budowlanego.

Ponieważ zły stan budynków powodow ał duże zagrożenie pożarowe, w gestii Departamentu Policji znalazły się również sprawy ochrony przeciwpożarowej. Podejmowano pewne przedsięwzięcia profilaktyczne, m.in. nakazywano miastom utrzymywanie studzien, wprowadzono obowiązek murowania kominów, planowano też utworzenie „kasy ogniowej" na potrzeby pogorzelców.

Podsumowując^- rozważania na temat zakresu działalności Departamentu Policji Rady Nieustającej, należy stwierdzić, iż zasadniczym podmiotem jego obowiązków byli mieszczanie z miast królewskich. Aktywność Departamentu skupiała się na następujących sprawach:

O polityka finansowa miast królewskich,

O ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego,

O ochrona zdrowia mieszkańców miast,

O kontrola stanu sanitarnego,

O ochrona przeciwpożarowa,

O planowanie urbanistyczne i architektoniczne.

Oceniając dość krótki okres funkcjonowania Departamentu Policji, trzeba przyznać, iż udało się, niekiedy przy solidarnym wsparciu działań przez starostów i władze magistrackie, zapoczątkować tworzenie nowoczesnej lokalnej administracji, choć jedynie w miastach i to tylko królewskich.

Pomimo niekwestionowanych osiągnięć w zakresie kształtowania systemu administracji centralnej Rada Nieustająca, którą obarczono winą za polityczne uzależnienie od Rosji, została zniesiona 9 stycznia 1789 roku. Poseł Tomasz Ostrowski na Sejmie w 1776 roku przedstawił najbardziej trafną, a jednocześnie dość ówcześnie odosobnioną ocenę jej działalności:

1 *1/

F* Ite!ix iLibrary Reader