klsti421

450

. Moszyński: kultura ludowa

nas byłyby tylko nogawice. U Indjan amerykańskich wkładają siu ono na nogę szwom dozewnątrz i od tych szwów idą do paska podwiązki, na których nogawice są zawieszone. Do tegoż paska przymocowany jest fartuszek, okrywający części wstydliwe. Coś zbliżonego widzimy też niekiedy w Mongolji, Tybecie i Persji. Tego rodzaju za-siąg opisywanego typu „spodni" w zestawieniu z innemi wskazówkami, o których tu nie miejsce obszernie się rozwodzić, pozwalają przyjąć za M. Tilkem, że i pierwowzór naszych europejskich spodni powstał przez zrośnięcie się paru oddzielnych części, z których najważniejszą byłyby nogawice.

469. Oddzielne nogawice, noszono na gołem ciele, przetrwały zresztą tu i owdzie na ziemiach słowiańskich do czasów dzisiejszych.

406. Dolna część odzieży Bu sinki z nad rzeki Bug, Bod lasie (Polska). Tyg. II., t 6 r. 1862, str. 56.

Pomijając należące w zasadzie do tegoż typu odzieży, ale dziane kamasze w rodzaju „pończoch bez stopy¹¹, jakie widzieć było można np. u Rurpianek, u góralek w śląskim Beskidzie, tu i owdzie w Bułgar} i i t. d., zwrócimy uwagę tylko na nogawice materjałowe sukienne lub płócienne. Są one w użyciu np. na Iluoulszczyźnie, gdzie kobiety nakładają zimą t. zw. nakolinnyci (vel pokolinnyci i t. p.), t. j. futerały z białego sukna, długie 60—70 cm, pokrywające nogę od kostki do okolicy powyżej kolana i umocowane przewiązkami. Pospoliciej na Mało- i Białorusi oraz w innych krajach słowiańskich i sąsiednich (np. u Mord wino w, Czeremisów etc.) kobiety używają no-gawic niezeszytych, stanowiących więc przejście do onuczy, jednak nie pokrywających stopy jak onucze, lecz tylko górną część nogi z poza kolana aż do kostek; wdole i wgórze są one przywiązane do ciała, albo też są okręcone oborami na całej długości. Wyzierając ściowo z pod spódnicy, nadają niekiedy lot niemu strojowi, kobiecemu charakterystyczny wygląd (fig. 406).

Opisanym wyżej noga wicom odpowia dają też kamasze, używane przez Czarno góreów przy krótkich spodniach; analogiczny ^0,ł'    strój widzimy u sąsiadujących z Czarnogór

cami Słowian Hercegowiny, Bośni etc. Mieszkańcy północno-zachod niej Europy znali mniej lub więcej podobne okrycie nóg już w okre sie bronzu (§ 470). Poczęści należy ono — o ile mamy tu do czynie nia z niezeszytemi czworokątnemi płatami, obwijanemi dokoła nogi do owych najprymitywniejszych rodzajów odzieży, omówionych w §§ 430 - 442.

470. Przechodząc do bliższego zapoznania się ze spodniami, zaznaczmy na wstępie, że starożytni Grecy i Rzymianie pierwotnie obchodzili się bez nich zupełnie. Rzymianom strój ten był do tego stopnia obcy, iż nawet w późniejszych czasach, kiedy już zapoznali