Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 03 023639

HU U? Ofc’ &    % Limit wydruku: 0

a o ©

Slrona 115/293

A. UutonU Kmttwa /n-hlń-ti' Tnyit. ZagaMah ItkttMnt.Wtnatmia XOS ISBN iS-Ol I4$ł»«. O hy WN PWN JfrtS

literacka). Można jedynie dodać, że kanony literackie wykorzystywane współcześnie nie pozwalają uznawać języka dzieł literatury za wzorzec językowy polszczyzny, co było regułą jeszcze w połowie XX w.

W opozycji do obu wymienionych powyżej typów funkcjonalnych tekstów pozostają teksty zawierające przekaz)' o charakterze religijnym. Można je nazwać tekstami sacrum w przeciwieństwie do tekstów użytkowych i artystycznych - tekstów profanum. Teksty sacrum są wydzielane wskutek odrębnej funkcji, jaką pełnią w życiu społeczeństwa: służą wyrażaniu treści skupionych wokół kontaktów istoty ludzkiej ze światem nadprzyrodzonym, co oznacza, że zasadniczą cechą tekstów religijnych jest ich związek z Istotą Nadprzyrodzoną (Bogiem), która w przekonaniu osób tworzących te tekst)'jest obecna w akcie komunikacyjnym. zarówno jako nadawca tekstów (rzeczywisty autor, twórca, dawca objawienia), jak i ich odbiorca (bezpośredni bądź pośredni). Teksty religijne obejmują różne gatunki wypowiedzi: dzieła objawione (pisma święte, w Polsce przede wszystkim Biblię), modlitwy, kazania i homilie, pieśni religijne, listy pasterskie, teksty katechez oraz rozmów kapłanów z wiernymi i wewnątrz wspólnot religijnych. Niekiedy do tekstów religijnych zalicza się także wszystkie utwory literatuiy pięknej o tematyce religijnej. Ponieważ przedmiotem tekstów sacrum jest świat nadprzyrodzony i związane z nim przeżycia ludzi, językowe ujęcie tego jest odmienne od sposobu, w jaki mówi się o sprawach świeckich; można się nawet zastanawiać nad tym, czy doznania religijne są możliwe do wyrażenia za pomocą języka naturalnego, gdyż ujęcie ich w słowa może powodować zasadniczą deformację przeżycia. Powszechnie przyjmuje się, żc o niektórych kwestiach wiary można mówić tylko za pomocą metafor, symboli, przypowieści. W tekstach o charakterze sacrum ważne jest posługiwanie się środkami nacechowanymi emocjonalnie, istotne jest także używanie podniosłego słownictwa i frazeologii, posługiwanie się wyrazami archaicznymi oraz archaiczną składnią. Ma to sprzyjać utrzymaniu patosu, dostojeństwa i niezwykłości tekstu, w którym przekazuje się treści najistotniejsze. Ostatnio zauważa się jednak, że występowanie w tekstach religijnych elementów językowych odległych od codziennego języka współczesnego człowieka może powodować niezrozumienie zawartego w nich sensu. W dyskusjach naukowych proponuje się więc czasem wprowadzenie elementów języka współczesnego, nawet potocznego, do pewnych tekstów religijnych, takich jak katecheza, kazanie, list pasterski. O ile takie zabiegi są na ogół przyjmowane pozytywnie, to bardzo dyskusyjne i na ogół nie-akccptowalnc jest uwspółcześnianie języka Pisma Świętego i modlitw, które zawierają wiele elementów zrytualizowanych; przeciwnicy tego zabiegu wskazują na możliwą dcsakralizację tych tekstów w wyniku ich uwspółcześnienia, zwolennicy mówią zaś o tym. żc będzie to sprzyjało przybliżeniu problematyki wiary i zjawisk nadrzyrodzonych do mentalności współczesnego człowieka.

Masowe korzystanie z Internetu, niezależnie od tego. czy jest on narzędziem pracy, środkiem służącym rozrywce, czy też służ)' do wymiany informacji i jest

115

Start

Itelix iLibrary Reader

9 Kultura języka polskie...

te Zrzuty ekranu

PL E3 ^