Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 03 023041

HU U? Ofc’ &    % Limit wydruku: 0

a o ©

Slrona 55/293

A. UutonU Kutamt jf.-yta /n-hlń-ti' Tnyit. ZagaMah ItkttMnt.Wtnatmia XOS ISBN i,*<H IłSłn*. O hy WN Hm Jrttf

wszystkim potrzebne, ekonomiczne i funkcjonalne, a także dostatecznie rozpowszechnione. Jeśli natomiast chodzi o teksty językowe, to podstawowe są tu kryteria funkcjonalności i ekonomiczności oraz kryterium estetyczne.

8. Typy błędów językowych

Jeżeli wskutek zastosowania wymienionych powyżej mierników - kryteriów poprawności językowej - jakiś element tekstu lub języka zostanie oceniony negatywnie, to prowadzi to do uznania go za błąd językowy. Mówi się na przykład, że uczeń popełnił błąd językowy, gdy powiedział na lekcji, że „W czasie powstania kościuszkowskiego w Warszawie szerzymy się samogwałty”, gdyż pomylił wyraz samogwałt z wyrazami samosąd i gwałt. Za błąd uznaje się formę * Panie Nowaku! wykrzykniętą w czasie emocjonalnej dyskusji. Mianem błędu określa się formę *kotowi zamiast kota. Uważa się, że błędne jest sformułowanie Janek chciał jak najszybciej być pod piramidami i dlatego wyciągnął nogi” (zamiast: wyciągał nogi). Jako błąd można traktować używanie wyrazu monitoring zamiast monitorowanie. Błędem jest napisanie wyrazu ogórek przez a. a wyrażenia przede wszystkim jako jednego słowa. Błędem jest nicwydziclcnic przecinkami zdania wtrąconego w tok zdania głównego itp.

Można więc stwierdzić, że mianem błędu językowego obejmuje się zjawiska dość różnorodne, choć odznaczające się jedną wspólną cechą. Są to mianowicie nieświadome odstępstwa od obowiązującej w danym momencie normy językowej, czyli takie innowacje, które nie znajdują uzasadnienia funkcjonalnego: nie usprawniają porozumiewania się, nie wyrażają nowych treści, nic przekazują na nowo, w inny sposób emocji nadawcy itd.

Błąd językowy można też określić jako taki sposób użycia jakiegoś elementu języka, który razi jego świadomych użytkowników, gdyż pozostaje w sprzeczności z ich dotychczasowymi przyzwyczajeniami, a nie tłumaczy się funkcjonalnie. ..Wszelki błąd - pisał przed laty we wstępie do Słownika poprawnej polszczyzny Witold Doroszewski - a więc i błąd językowy, jest czymś niezamierzonym. Czynnością niezamierzoną jest czynność, której ktoś nie przewidział w myśli i nic pragnął, to znacz)' czynność odbywająca się poza świadomością i poza aktywnym udziałem woli. Zwalczanie błędów to przeciwdziałanie irracjonalnym, inercyjnym (bezwładnym) skojarzeniom, będącym przyczyną wykolejeń we wszystkich dziedzinach języka (jak mówią Francuzi paresse linguisliąue - lenistwo językowe)”'**.

Przytoczone powyżej przykłady zjawisk uznawanych za błędy językowe wskazują, że odstępstwa od normy, związane z posługiwaniem się językiem, są niejednorodne, należy je więc podzielić według kilku kryteriów na grupy spójniejsze wewnętrznie.

Przede wszystkim trzeba rozróżnić błędy zewnętrznojęzykowe i wewnętrzno-językowe. Błędy zewnętrznojęzykowe to błędy zapisu: ortograficzne i interpunkcyjne. Są one związane ze strukturą języka (np. zasady używania wielkich

^lił W. Doroszewski, wstęp do Słownika    fiotszcąin)' PWN. Warszawa 1973, s. XII.

Start

Itelix iLibrary Reader

9 Kultura języka polskie...

te Zrzuty ekranu

PL E3 ^