HU U? Ofc’ & % Limit wydruku: 0
Strona 142/293
A. UutonU Kutamt /\ylMtxv Tnyit. ZagaMah ItkttMnt.Wtnatmia XOS ISBN iS-Ol I4$ł»«. O hy WN PWN Jrt>S
ment286), można jednakże z równym powodzeniem posługiwać się przykładami prognoz chybionych, chociaż opartych na rzetelnych podstawach naukowych. Na przykład wbrew zaleceniom Witolda Doroszewskiego, który udowadniał systemową nicpoprawność formacji kukurydziany i propagował formy kukury-dzany albo kukurydzowy2*1, upowszechniła się właśnie forma kukurydziany. Także zalecenia tegoż uczonego, ze forma dokumentamy, jako blizsza oryginałowi francuskiemu - docunientaire - powinna być używana raczej niż doku-mentalny2**, nic spowodowały upowszechnienia się formy dokumentamy.
Językoznawcy skłonni są raczej mówić o pewnych tendencjach rozwojowych, obejmujących całe klasy zjawisk, kategorie językowe lub nawet całe podsystemy języka, nic podejmują się natomiast zazwyczaj prognozowania losów poszczególnych form gramatycznych, wyrazów lub grup wyrazowych.
Przedstawione powyżej postawy językowe są charakterystyczne zarówno dla poszczególnych osób. jak i dla grup użytkowników języka polskiego. Przedwczesne byłoby jednak przypisywanie określonych postaw pewnym środowiskom czy warstwom społecznym. Uogólnień takich nie można dokonać, gdyż - jak dotąd - nic przeprowadzono zakrojonych na odpowiednio szeroką skalę badań postaw językowych w poszczególnych środowiskach. Można więc jedynie wysnuwać pewne przypuszczenia na podstawie badań cząstkowych i doświadczeń z działalności kulturalnojęzykowcj w określonych środowiskach społecznych, grupach zawodowych czy terytorialnych (np. puryzm tradycjonalistyczny czy elitarny występuje, jak się wydaje, najczęściej w grupie inteligencji wielopokoleniowej, tendencje perfekcjonistyczne pojawiają się stosunkowo często w środowiskach technicznych, liberalizm czy indyfcrcnlyzm językowy jest charakterystyczny dla dużych grup młodzieży itd.). Precyzyjniejszej geografii społecznej opisywanych zjawisk nie można jednak obecnie nawet naszkicować.
Od ostatniego dziesięciolecia XX w. datuje się szybki rozwój polszczyzny, zwłaszcza w zakresie słownictwa: powstają liczne nowe wyrazy, częste i różnorodne są zapożyczenia, następują gwałtowne zmiany znaczeniowe słów. Przyczyn tego należy upatrywać przede wszystkim w rzeczywistości pozajęzykowej. Jak wiadomo, od r. 1989 następują duże, głębokie i szybkie zmiany społeczne, polityczne i gospodarcze, a także obyczajowe, które powodują konieczność nazwania nowych zjawisk, takich jak np. leasing, billing, klonowanie, dekomu-
*** H. Kurkowska. Język współczesnej polskiej eseistyki humanistycznej. „Biuletyn PTJ" XXXV. 1977. s. 103-111
20 W. Doroszewski, O kulturę słrn\a, t. II. Warszawa 1968. s. 378-380.
^ W. Doroszewski. O kulturę słowa, 1.1. Warszawa 1962, s. 4% i t. 2. Warszawa 1968, s. 359-360.
142
Itelix iLibrary Reader
9 Kultura języka polskie...
te Zrzuty ekranu
PL E3 ^