Strona 165/344
Spis treści - Wstęp do nauki o komu... o
W. 1'narek Wslfp <h iMiifci i' Awmmfcouwm/. Wiriuw* 2UOS. ISBN 978-RJ-MISM-14.6. C by WA.P 200*
pi osuwyui
2. Rodzaje prasy (126)
3. Kryteria klasyfikacji prasy
drukowanej (128)
£3 4. Typologia gazet (131)
£3 5. Typologia czasopism (134) Q 6- Typologia stacji radiowo-
telewizyjnych (140)
7. Sieci komputerowe (144)
0 8. Agencje informacyjne (145)
9. „Nowe media" (146)
0 10. Typologia krajowych systemów medialnych (149)
0 11. Koncepcje
dziennikarstwa (152)
0 12. Pytania i zagadnienia kontrolne (155)
63 Rozdział vm. Funkcje komunikowania (156)
£3 1. Funkcja a rola (159)
£3 2. Klasyfikacje funkcji komunikowania (163)
Q 3. Wpływ mediów na społeczeństwo (177)
0 4. Pytania i zagadnienia kontrolne (181)
63 Rozdział IX. Główne orientacje w badaniach komunikaqi publicznej (182)
0 i- Badania na Wschodzie (184)
0 2. Badania na Zachodzie (186)
Z] 3. Orientacje w nauce o
komunikowaniu masowym (190)
0 4. Teoria zintegrowana (198)
5. Pola zainteresowania badawczego (200)
6. Organizacje i towarzystwa naukowe (206)
7. Pytania i zagadnienia kontrolne (208)
63 Rozdział X. Tradycje badań nad komunikowaniem masowym w
prasoznawczej autorki. Posłużyłem się jednak umyślnie tym cytatem, ponieważ wyraźnie uzewnętrznia się w nim koncepcja wielostopniowości funkcji, umożliwiająca rozwiązanie, a przynajmniej uporządkowanie jednego z podstawowych problemów teorii komunikowania masowego. Dodajmy: problem ten przecięła genialna formuła MacLuhana: The medium is the message.
Można się dopatrywać pewnych podobieństw między tą koncepcją a Mertonowską teorią relacji struktury i funkcji. Według Roberta K. Merto-na bowiem przypisanie jakiemuś desygnatowi (referent) statusu struktury lub funkcji zależy od punktu widzenia na dane zjawisko, jako klasyczny przykład podaje się tu zwykle relację między produkcją (odpowiednik struktury) a konsumpcją (odpowiednik funkcji). Dla produkcji samochodów konsumpcją jest ich kupowanie przez klientów, ale produkcja samochodów jest konsumpcją dla produkcji stali (Levy 1968: 23). Opisując schemat oparty na rozważaniach Tetelowskiej za pomocą Mertonowskich pojęć struktury i funkcji, powiedziałoby się, że „stopień poinformowania odbiorcy” jest jednocześnie funkcją „różnorodnych treści” gazety i strukturą, której funkcją może być z kolei modyfikowanie (lub utrwalanie) postaw albo pobudzanie do działania. Te analogie między koncepcją Tetelowskiej a teorią Mertona są, oczywiście, najzupełniej przypadkowe. Irenie Tetelowskiej wychowanej na fenomenologii Ingardena myślenie neopozytywistyczne było raczej obce; wydaje się zresztą, że w gruncie rzeczy zawsze bardziej interesowała ją „struktura” niż „funkcja” desygnatu.
Równic przypadkowa jest wspomniana już zbieżność sugestii wielostopniowości funkcji u Tetelowskiej z McLuhanowską koncepcją środka komunikacji, który jest przekazem.
Przeciwstawiając sobie strukturę i funkcję, zakładamy, że każda struktura w danym układzie pełni jakąś funkcję. Zgodnie z tym założeniem można ujawnić różne poziomy zależności strukturalno-funkcjonalnych, tworzące swego rodzaju hierarchię funkcji. W tym ujęciu pełnienie funkcji niższego rzędu staje się strukturą umożliwiającą pełnienie funkcji wyższego rzędu. Na przykład:
■ Funkcją głoski jest odróżnianie się od innych głosek.
■ Funkcją uporządkowanego ciągu głosek staje się morfom.
■ Funkcją uporządkowanego ciągu morfemów jest wyraz.
■ Funkcją uporządkowanego ciągu wyrazów jest wypowiedzenie.
■ Funkcją uporządkowanego ciągu wypowiedzeń jest wypowiedź.
■ Funkcją wypowiedzi jest przekazanie informacji X.
■ Funkcją informacji X jest przekonywanie wyborców, że kandydat na burt strza Y jest lepszy niż kandydat Z.
Zapisano zrzut ekranu
kliknij, aby wyświetlić
i<) 13:35