Strona 482/575
Spis treści -Teoria komunikowania... o
I> M<Quail. rema mostmrgo. War»»w» 2007
ISBN C byWN PWN 2007
oddziaływania (463)
© CD 17.9. Kampanie (464)
Podsumowanie (467)
Literatura uzupełniająca (467)
0 Ci Rozdział 18 Oddziaływania społeczno-kulturowe (468)
0 18.1. Behawioralny model oddziaływania (469)
0 €3 18.2. Media, przemoc i przestępczość (471)
£2 18.2.1. Teoria (472)
£2 18.2.2. Treść (472)
£3 18.2.3. Empiryczna
weryfikacja oddziaływania mediów (473)
£3 18.2.4. Wywoływanie lęku (474)
£2 18.2.5. Media a przestępczość (474)
£2 18.3. Media, dzieci i młodzież (475)
© CD 18.4. Reakcje zbiorowe (476)
£3 18.5. Dyfuzja innowacji i rozwoju (479)
£3 18.6. Społeczny rozdział wiedzy (480)
£3 18.7. Teoria edukacji społecznej (482)
£2 18.8. Socjalizacja (483)
£3 18.9. Kontrola społeczna i kształtowanie świadomości (484)
© C] 18.10. Kultywacja (486)
fij 18.11. Media a długofalowa zmiana społeczna i kulturowa (488)
fij 18.12. Rozrywka (489)
£3 Podsumowanie (491)
£3 Literatura uzupełniająca (491)
482 Odział 18. Oddziaływania społeczno-kulturowe
celowa zanika. Telewizja jako źródło informacji traci gwarancję masowej widowni i różnicuje swoją ofertę na wzór mediów drukowanych. Dane dotyczące przyswajania informacji przekazywanych przez telewizję, zgromadzone przez. Johna Robinsona i Marka Lcvy’ego (1986), nie potwierdzają, by telewizja szczególnie skutecznie zasypywała przepaść informacyjną, nawet w dniach wysokiej oglądalności. Cecile Gazia-no (1997) przeanalizowała 39 prac badawczych poświęconych hipotezie przepaści informacyjnej i doszła do wniosku, że to, czy media niwelują różnice w zakresie posiadanej wiedzy, pozostaje kwestią dyskusyjną, ale na pewno różnice nie znikają (zob. również Visvanath, Finnegan 1996).
Zróżnicowany zasięg informacji przekazywanych drogą elektroniczną pokrywa się z podziałem na bogatych i ubogich w informacje i dodatkowo go zaostrza (zob. Katz, Rite 2002). Zgodnie z teorią przepaści informacyjnej może to prowadzić do wzrostu różnic społecznych pod względem posiadanej wiedzy, l>o ludzie na starcie bogaci w informacje i lepiej przygotowani będą przyswajać informacje szybciej niż warstwy uboższe. Adekwatność teorii „przepaści informacyjnej” obecnie można podać w wątpliwość, kwestionując jej założenie, że aby funkcjonować w społeczeństwie, potrzebujemy pewnego podstawowego zasobu informacji. W naszych czasach obfitości i specjalizacji wszelkiej wiedzy wydaje się ono coraz bardziej wątpliwe, aczkolwiek może wciąż pozostawać w mocy w odniesieniu do demokratycznych wyborów władz państwowych.
18.7. Teoria edukacji społecznej
Szeroko stosowanym modelem oddziaływania mediów, zwłaszcza na dzieci i młodzież, jest teoria edukacji społecznej (czy też edukacji przez obserwację) Alberta Bandury (1986). Jej podstawą jest założenie, że nie sposób, byśmy nauczyli się wszystkiego, czy nawet wiele z tego, co jest nam potrzebne w życiu, na podstawie bezpośredniej obserwacji i doświadczenia. Wiele musimy dowiedzieć się pośrednio, w tym za pomocą środków masowego przekazu. Bandura wyróżnia cztery następujące po sobie etapy procesu edukacji: zainteresowanie, przyswajanie, zastosowanie i motywację. Interesują nas takie treści, które mają znaczenie dla naszego życia, potrzeb i interesów. Następnie przyswajamy to, czego się dowiedzieliśmy, i włączamy nowe informacje do naszych zasobów wiedzy. Trzeci etap, zastosowanie, odnosi się do tego. jak wykorzystujemy nabytą wiedzę w działaniu, co może przynieść korzyści (wzmocnienie) lub straty i prowadzi do wzrostu lub spadku motywacji w danej dziedzinie.
Teoria la znajduje ogólne zastosowanie w analizach socjalizacji przez media i różnych sposobów działania. Dotyczy wielu codziennych spraw, jak strój, wygląd, jedzenie i picie, relacje z innymi i indywidualne modele konsumpcji. Może też tłumaczyć długotrwałe tendencje. Według Bandury (1986) teoria odnosi się tylko do tych zachowań, które są bezpośrednio przedstawiane w formie symbolicznej, oraz
j JRozdziaŁl9 Informacje.
■