178 CZĘŚĆ III. System ochrony zdrowia w Polsce w dobie reformy
Wolność to swoboda wyboru świadczeniodawcy przez pacjenta, ale także podstawowa zasada kształtująca dostęp do rynku usług medycznych.
Solidarność to przekonanie, że ochrona zdrowia nie może stać sięjedynie przywilejem części społeczeństwa, lecz zawiera się ona w pojęciu dobra wspólnego.
Pomocniczość to zasada podziału obowiązków i kompetencji pomiędzy poszczególne podmioty realizujące zadania publiczne: rząd, administrację rządową, samorządy terytorialne, samorządy zawodowe oraz instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Projektowana ustawa winna składać się z sześciu części:
I. Obowiązki państwa.
II. Prawa pacjenta.
III. Świadczeniodawcy.
IV. Zawody w ochronie zdrowia.
V. Bezpieczeństwo zdrowotne.
VI. Profilaktyka i promocja zdrowia. Narodowy Program Zdrowia.
Tekst ustawy otwiera preambuła, która podkreśla jej szczególną wagę i charakter ustrojowy. Preambuła powołuje się na konstytucyjne obowiązki państwa wobec obywateli oraz podstawowe wartości życia publicznego, którym służyć ma system ochrony zdrowia. Preambuła jest formułą stosowaną w polskim prawodawstwie, w niektórych szczególnie istotnych ustawach (np. ustawa o systemie oświaty).
Jeden z pierwszych artykułów ustawy powinien zawierać słowniczek pojęć, porządkujący nazewnictwo specyficzne dla obszaru ochrony zdrowia.
Ustawie o ustroju ochrony zdrowia powinien towarzyszyć pakiet ustaw szczegółowych oraz przepisy wprowadzające.
7.4. Tezy do ustawy Dział I. Obowiązki państwa
Teza podstawowa
Ochrona zdrowia wymaga udziału wielu podmiotów władzy publicznej, przy czym każdy organ władzy winien mieć czytelnie określone zadania i kompetencje.
Uzasadnienie:
Reforma ustrojowa państwa, dokonująca się od 1989 r., stopniowo zmieniła sposób zarządzania usługami publicznymi, w tym usługami medycznymi. Zanika „resort” pionowy i dyrektywny charakter odpowiedzialności. Pojawia się zdecentralizowany układ odpowiedzialności terytorialnej. Ustawy opisujące kompetencje jednostek samorządu terytorialnego określają zadania z zakresu ochrony zdrowia na poziomie dużej ogólności. Podobnie ustawa o działach administracji rządowej, opisując dział „zdrowie”, nie wyczerpuje wszystkich zadań właściwego ministra.