skanuj0216 bmp

216 CZĘŚĆ IV. Przyszłość systemu ochrony zdrowia

1.3. Ochrona zdrowia w krajach kandydackich

w świetle dokumentów unijnych

Identyfikacja problemów związanych ze zdrowiem i rozszerzeniem Unii Europejskiej zawarta jest w Dokumencie roboczym Komisji w sprawie zdrowia i rozszerzenia Unii Europejskiej, Komisja Wspólnot Europejskich, Bruksela, 18.05.1999 SEC (1999) 713⁹⁷.

Dokument stwierdza, że stan zdrowia w większości krajów kandydackich jest gorszy niż w Unii Europejskiej, a zagrożenia dla zdrowia zwiększają się. Składa się na to wiele przyczyn, w tym niepożądane społecznie efekty okresu transformacji. Zalicza się do nich kryzys finansowy, zwiększające się nierówności społeczne, wzrost zróżnicowania dochodów, wzrost przestępczości itp.

Według statystycznie najbardziej wiarygodnych wskaźników (średnia długość życia i śmiertelność niemowląt) większość krajów kandydackich pozostaje w tyle za Unią Europejską. W wielu krajach kandydackich odnotowano spadek średniej długości życia we wczesnych latach 90., ale obecnie w większości z nich sytuacja ulega poprawie.

Prawie we wszystkich krajach kandydackich śmiertelność jest znacząco wyższa niż w Unii Europejskiej. Najważniejsze przyczyny zgonów są podobne do występujących w UE i są to choroby układu krążenia, choroby mózgowo-naczyniowe i nowotwory. Jakkolwiek śmiertelność niemowląt obniżyła się, to jest ona nadal znacznie wyższa niż w UE.

Z danych dostępnych z roku 1995, dotyczących wskaźnika rozwoju społecznego HDI, obejmującego przeciętną długość życia, poziom wykształcenia i ważony PKB, wynika, że kształtuje się on na poziomie od 0,913 do 0,704 dla krajów kandydackich, a w rankingu światowym kraje te zajmują miejsca od 23 do 92. Porównawczo, dla państw „piętnastki” E1DI wynosi od 0,946 do 0,892 i wszystkie z nich znajdują się na pierwszych 33 miejscach.

Dokument ocenia, że środki przeznaczane w krajach kandydackich na ochronę zdrowia są niewystarczające. Podkreśla się również, że infrastruktura tych systemów wymaga znacznych nakładów modernizacyjnych, a unowocześnienie przestarzałych struktur i metod zarządzania jest długim procesem.

Państwa członkowskie decydują o zasadach i organizacji ich systemów ochrony zdrowia, a każdy z tych systemów jest inny i odzwierciedla różnorodność potrzeb i kultur. Jednakże, w zaleceniach Rady z 27 lipca 1992 r. państwa członkowskie uzgodniły główne zasady dotyczące zbieżności celów w zakresie polityki zabezpieczenia społecznego.

^1,7 Polska wersja Dokumentu Komisji, cytowana za: Dostosowanie polskiej polityki zdrowotnej do wymogów Wspólnoty Europejskiej w świetle dokumentów dotyczących polityk zdrowotnej i rozszerzenia Liui Europejskiej, Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa, marzec 2000.