1.4 Graficzne metody prezentacji obserwacji
np. wartości współczynnika inflacji w kolejnych miesiącach roku, przyrosty poziomu wód w rzece w kolejnych godzinach, itp. Wzór na średnią geometryczną jest następujący
xa = ^*1*2 • • • . (1.24)
Przykład 1.5. W kolejnych miesiącach inflacja w pewnym państwie wynosiła: 2%, 3%, 4%, 3%, 2%, 8%. Jaka jest średnia miesięczna inflacja w tym okresie?
czyli ok. 2,8%. I o
Dane statystyczne można również prezentować za pomocą rozmaitych wykresów i grafik. Przykładami takich wykresów są:
• Wykres kołowy - służy do prezentacji procentowego udziału poszczególnych obserwacji w całości lub poszczególnych zmiennych w całości, dane przedstawiane są na nim za pomocą wycinków kola o powierzchni proporcjonalnej do odpowiedniego udziału procentowego.
• Wykres tortowy - jest to wykres kołowy, ale zaprezentowany w postaci „pseudotrójwymiarowej”, tzn. na wykresie mamy efekt 3D, ale trzecia oś nie odpowiada zazwyczaj żadnej zmiennej.
• Wykres kolumnowy - dane prezentowane są w postaci pionowych prostokątów o wysokościach proporcjonalnych do liczności odpowiednich wartości (np. liczba studentów i studentek w grupie ćwiczeniowej) lub częstości ich występowania (tzw. wykres częstości).
Przykład 1.6. Zaprezentuj następujące dane za pomocą wykresu kołowego i kolumnowego:
Udział przedsiębiorstw w rynku: nasza firma - 25%, konkurencyjna firma -30%, firmy zagraniczne - 45%.
Oczywiście istnieje wiele innych rodzajów wykresów. W statystyce szczególnie istotne są histogramy i wykresy skrzynkowe.
Histogram prezentuje dane podzielone na klasy (przedziały) - do jednej klasy trafiają wszystkie obserwacje, których wartości zawarte są w pewnym przedziale. Zazwyczaj są to przedziały lewostronnie domknięte, o równych długościach. Nie jest to jednak regułą i możemy spotkać inne rodzaje przedziałów (np. w histogramie wykonanym w pakiecie Excel)
Liczba klas, które tworzymy w rozpatrywanym przez nas przypadku, bywa różnie obliczana. Można np. posłużyć się wzorem
k = 1 + 3,322 logu (1.26)
lub
(1.27)