—>_Osoć^r aiepeóooaprawme >*- Poisce ir latach dziewięćdziesiątych
mepełnasprawnych. Także w gospodarstwach domowych objętych na-szym badaniem coraz częściej występowała sytuacja, w której rodziny dzieliły mieszkanie z osobami nie należącymi do ich gospodarstwa domowego. Odsetek rodzin zajmujących swe mieszkania samodzielnie spadł z 94% w 1993 robi do 84% w 1999 roku.
Pod względem powierzchni mieszkania, jak i zagęszczenia izb warunki życia osób niepełnosprawnych poprawiły- się i nie odbiegały znacznie od przeciętnych- Dane w tabeli 5 pokazują wzrost w latach 1993-1999 powierzchni mieszkania na osobę orientacyjnie o 1 m kw. Obniży! się też nieco wskaźnik zagęszczenia izb w mieszkaniu.
Ze wzrostem przeciętnego standardu i stanu wyposażenia mieszkań ogółu gospodarstw w Polsce w ostatnich latach nastąpiła także pod tym względem wyraźna poprawa sytuacji w gospodarstwach domowych osób niepełnosprawnych. Nastąpił przede wszystkim wzrost wyposażenia w telefon (w latach 1992-1998 o ponad 35 pkt proc. w polskich gospodarstwach ogółem i o prawie 40 pkt proc. w badanych mieszkaniach osób niepełnosprawnych). Znacznie wzrósł też odsetek mieszkań wyposażonych w* podstawowe urządzenia sanitarne.
Mimo tych wyraźnych oznak poprawy, mieszkania osób niepełnosprawnych mają jednakże nadal gorszy standard (tabela 5).
W końcu lat dziewięćdziesiątych rzadziej niż przeciętne mieszkanie w Polsce były one wyposażone w wc (o około 10 pkt. proc.), w łazienkę (o 6 pkt. proc.), kran z ciepłą wodą (13 pkt. proc.) czy też centralne ogrzewanie (o 20 pkt proc). Osoby niepełnosprawne nadal też częściej (o 10 pkt. proc.) ogrzewąjąswe mieszkania piecami na węgiel lub drewno, co jest dla nich szczególnie uciążliwe.
W rezultacie wzmożonych zakupów dóbr trwałych w latach dziewięćdziesiątych szybko rosło także wyposażenie badanych przez nas gospodarstw osób niepełnosprawnych w wiele przedmiotów, zwłaszcza w pralki automatyczne (z 36% w 1993 roku do 54% w 1999 roku) oraz samochody osobow e (z 30% wr 1993 roku do 49% w 1999 roku). Dodajmy, że wyposażenie gospodarstw domowych osób niepełnosprawnych w dobra trwałe jest ciągle niższe od pozostałych gospodarstw (np.: w przypadku pralki automatycznej o 14 punktów, magnetowidu o 17 punktów). Dystans między ogółem ludności a gospodarstwami osób niepełnosprawnych zmniejszał się jednak szybko na przykład w tak ważnym wskaźniku zamożności, jakim jest posiadanie samochodu.
Tabela 5. Wybrane wskaźniki standardu mieszkania i wyposażenia w przedmioty trwałego użytku
CiMpo(Unoudonw»t | ||||
1992-1993 |
1998- |
1999 | ||
wymmrgołmeme t ogółem •; Skcpetacaprawm |
Ogółem NicpebaoeprewB: | |||
1992 f |
1993 |
1998 ' |
1999 1 | |
CBOS 1 |
EFiS PAN1 |
GUS5 • |
IFiSPAN2 | |
Pnafimchma miw7tahM na osobę (m2) |
22,1 j |
203 |
; 19j6 * |
21,7 ł |
Zagęszczenie izb (liczba osób na izbę) |
u |
1.1 |
03 1 |
13 |
1 Wyposażenie w instalacje sanitar- . no-tecłmiczne (w % mieszkań) • — kran z bieżącą wodą w mśesz- ' |
1 | |||
kanhi |
833 |
g4sg |
! 953 |
92,4 |
- kran z ciepłą wodą |
263 | |
58,4 |
\ 83,2 ; |
70,1 |
— gaz (przewodowy łub z bud!) |
73,6 |
73,1 |
; 903 1 |
873 |
— piece na węgiel lub drewno |
X |
423 |
1 31,4 t |
43,1 |
— CjO. |
73,6 i |
503 |
I 683 i |
483 |
— ubikacja spłukiwana |
713 |
693 |
| 86,7 1 |
75 3 |
— łazienka |
743 |
73,6 |
j 85,1 j |
793 |
— telefon |
23,2 |
28,4 |
[ 583 j |
69,0 |
Wyposażenie w przedmioty trwałego użytku (na 100 gospodarstw) I— pralka automatyczna |
| 453 |
36,4 |
683 |
53,5 |
I— y^łiiuazarka |
; 313 |
373 |
! 39,1 |
x |
1—telewizor kolorowy |
i 65,0 |
68,0 |
; 103,4 |
91,4 |
i—magnetowid |
1 30,5 |
31,1 |
\ 56,3 |
38,6 |
— samochód |
i 343 |
30,1 |
\ 463 | |
— działka rekreacyjna |
3,1 |
23 |
X |
43 |
— mikrokomputer |
X |
X7 |
i 103 |
7,6 |
Źródła:
1 WygtSri pt »ynTf»r 7y^> rrwt r^»iw prT Baćśsż [MłgyrcwwbgBOwCBOSgaOfDl-
nopobkkj próbie gnspodmtw doaonyck w Imienne 1992 raka.
' Wyidi panda 1993-1999 ^yttłgtgigcwcMb óqidBiwpn»gwŁ'', puq>rorafaoBep> putz IBS PAN B2 cefanro dobrzeć? próbie gospodarstw docsonyefc z osofcarri siepeicosprzcr^
Badmx wanałkórr życia ładaości przeprowadzone przez GUS na próbie ogóżnopoŁriag w 1998 rofał.